TR EN

SAĞLIK SOSYOLOJİSİ DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ

Kodu Dersin Adı Yarıyıl Süresi(T+U) Kredisi AKTS Kredisi
SOS435 SAĞLIK SOSYOLOJİSİ 5 3 3 5

DERS BİLGİLERİ

Dersin Öğretim Dili : Türkçe
Dersin Düzeyi LİSANS, TYY: + 6.Düzey, EQF-LLL: 6.Düzey, QF-EHEA: 1.Düzey
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Veriliş Şekli -
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. KAMİL KAYA
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi
Ders Ön Koşulu Yok

AMAÇ VE İÇERİK

Amaç: Bu dersin amacı; sağlıkla ilişkili hastalık, sağlık, sağlık politikaları, tıbbileştirme, biyolojik vatandaşlık, biyopolitika gibi kavramları toplumsal yapı içerisinde incelemek ve toplum-sağlık arasında öğrencilerin nedensel bir ilişki kurabilmesini sağlamaktır. Buna ek olarak derste; Sağlık sosyolojisi alanında bu ilişkileri araştırarak genellemelere ulaşmaya çalışan teorik ve uygulamalı yaklaşımları öğrencinin tanıması amaçlanmaktadır.
İçerik: Sağlık Sosyolojisinin tanımı ve alanın içeriği, sosyal Bilimler ile tıp arasındaki ilişkinin boyutları, tarihsel gelişimi, sağlık sosyolojisinin perspektifine neden ihtiyaç duyduğumuz, alanın sağladığı bakış açısı ve değerlendirme şeklinin öneminin anlaşılması, sağlık-toplum ilişkisinin değişimi ve bu değişimin tarihsel kökenleri, sağlık sosyolojisi alanına kaynaklık eden ilk çalışmaların tanıtılması sağlık - hastalık kavramları ve bu kavramların toplumsal düzeyde tanımlarının yapılması, hastalığın kişisel ve sosyal anlamları, hastalık ve semptomların kültürel anlamlarının ortaya konması, aile, nüfus, kent, sınıf kavramları ile sağlık arasındaki ilişkinin anlaşılması, halk sağlığının gelişimi ve tarihsel süreçlerinin anlaşılması, sağlık sosyolojisine katkılarının değerlendirilmesi, tıbbileştirme süreçleri üzerine tarihsel bir inceleme yapılması, sağlık sosyolojisi çerçevesinde biyopolitika kavramının anlaşılması, Türkiye’de sağlık politikaları ve Batı toplumlarıyla benzerlik-farklılıklarının anlaşılması, günümüzde sağlık politikaları ve sağlık sosyolojisinde güncel çalışmalarla ilgili değerlendirme yapılması dersin içeriğini oluşturmaktadır.

DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.)

Sağlık ile sosyoloji arasındaki ilişkiyi tanımlar, sosyolojiye ilişkin öğrendiği kavramları hatırlayarak bu kavramların sağlık ile ilişkisine dair örnekler verir.
Sağlık sosyolojisi alanında mevcut yaklaşımların ortaya koyduğu kavramları kullanır.
Sağlık sosyolojisinin tarihsel kökenlerini ve disiplinler arası yapısını, sosyal bilimler ve tıp arasındaki ilişkiyi yorumlayarak örneklerle açıklar.
Tıbbi bilgi ile halk sağlığının tarihsel gelişimini ve sosyal bilimlerle ilişkisini nedensellik kurarak yorumlar.
Hastalık – sağlık kavramlarının toplumsal içeriklerini, bireysel ve toplumsal anlamlar temelinde karşılaştırır.
Hastalık ve sağlık kavramlarının nüfus, kent, aile gibi sosyolojik kavramlarla ilişkisi üzerine değerlendirmelerde bulunur.
Dönem boyunca edindiği bilgilerle destekleyerek Türkiye’de sağlık sosyolojisi alanına ilişkin araştırma yapabilir.

HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

Hafta Ön Hazırlık Konular Yöntem
1 - Sağlık Sosyolojisinin tanımı ve alanın içeriği Anlatım Soru Cevap Tartışma
2 Kaynak okuma Sosyal Bilimler ile tıp arasındaki ilişkinin boyutları, tarihsel gelişimi Anlatım Soru Cevap Tartışma
3 Kaynak okuma Sağlık sosyolojisinin perspektifine neden ihtiyaç duyduğumuz, alanın sağladığı bakış açısı ve değerlendirme şeklinin öneminin anlaşılması Anlatım Soru Cevap Tartışma
4 Kaynak okuma Sağlık-toplum ilişkisinin değişimi ve bu değişimin tarihsel kökenleri Anlatım Soru Cevap Tartışma
5 Kaynak okuma Sağlık sosyolojisi alanına kaynaklık eden ilk çalışmaların tanıtılması Anlatım Soru Cevap Tartışma
6 Kaynak okuma Sağlık - hastalık kavramları ve bu kavramların toplumsal düzeyde tanımlarının yapılması Anlatım Soru Cevap Tartışma
7 Kaynak okuma Hastalığın kişisel ve sosyal anlamları Anlatım Soru Cevap Tartışma
8 - ARA SINAV -
9 Kaynak okuma Hastalık ve semptomların kültürel anlamlarının ortaya konması Anlatım Soru Cevap Tartışma
10 Kaynak okuma Aile, nüfus, kent, sınıf kavramları ile sağlık arasındaki ilişkinin anlaşılması Anlatım Soru Cevap Tartışma
11 Kaynak okuma Halk sağlığının gelişimi ve tarihsel süreçlerinin anlaşılması, sağlık sosyolojisine katkılarının değerlendirilmesi Anlatım Soru Cevap Tartışma
12 Kaynak okuma Tıbbileştirme süreçleri üzerine tarihsel bir inceleme yapılması Anlatım Soru Cevap Tartışma
13 Kaynak okuma Sağlık sosyolojisi çerçevesinde biyopolitika kavramının anlaşılması Anlatım Soru Cevap Tartışma
14 Kaynak okuma Türkiye’de sağlık politikaları ve Batı toplumlarıyla benzerlik-farklılıklarının anlaşılması Anlatım Soru Cevap Tartışma
15 Kaynak okuma Günümüzde sağlık politikaları ve sağlık sosyolojisinde güncel çalışmalarla ilgili değerlendirme Anlatım Soru Cevap Tartışma
16 - FİNAL -
17 - FİNAL -

KAYNAKLAR

Cirhinlioğlu, Zafer. (2018). Sağlık sosyolojisi. İstanbul: Nobel Yayıncılık
Foucault, Michel. (2016). Kliniğin doğuşu. Ankara: Epos Yayınları
Lemke, Thomas. (2013). Biyopolitika. İstanbul: İletişim Yayınları

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi Etkinlik Sayısı Katkı Yüzdesi Açıklama
(0) Etkisiz (1) En Düşük (2) Düşük (3) Orta (4) İyi (5) Çok İyi
0 1 2 3 4 5

DERSİN PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARINA KATKISI

BİLGİ
Kuramsal
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Öğrendiği kavramları tanımlar ve sosyal dünyadaki olgusal karşılıklarıyla eşleştirir.
3
2
Kavramları ve teorileri, tarihsel-kültürel bağlamı dikkate alarak yorumlar.
4
3
Toplumsal problemler karşısında sosyolojik teorileri birbirleriyle karşılaştırır.
2
4
Ekolojik, toplumsal ve ekonomik sürdürülebilirliğin dünyanın geleceği için önemini ayırt eder.
1
5
Sürdürülebilirlik konusundaki bilgilerini bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak geliştirir.
3
BİLGİ
Olgusal
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Sosyoloji alanında yapılmış olan araştırmaların nicel ve nitel verilerini değerlendirir.
3
2
Küresel dünyada sosyal, kültürel, siyasal, ekonomik ve demografik olgular arasındaki kompleks etkileşimleri analiz eder.
4
BECERİLER
Bilişsel
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Sahip olduğu bilgi ve deneyimi kullanarak bir araştırma tasarlar.
2
BECERİLER
Uygulamalı
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Kültürel görelilik ilkesini, bilimsel ve etik değerleri gözeterek saha araştırması yapar.
2
2
Bilgi ve iletişim teknolojilerinin en uygun olanlarını seçerek alana özgü araştırmalarda etkin kullanır.
2
3
Ekolojik, toplumsal ve ekonomik sürdürülebilirlik konusundaki bilgileri yaşamının her alanında kullanır.
1
YETKİNLİKLER
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Hızlı ve yoğun değişimlerin yaşandığı küresel dünyada, kendi alanına yansıyan sorunlara ilişkin araştırma yapar.
3
YETKİNLİKLER
Öğrenme Yetkinliği
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla sorgular.
4
2
Yaşam boyu öğrenim ilkesini benimseyerek; bilimsel, teknolojik ve güncel gelişmeler ışığında mevcut bilgi ve becerilerini geliştirir.
2
3
Alanında yaptığı araştırmalarda etik olarak nesnel davranır.
1
YETKİNLİKLER
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Edindiği bilgileri, geliştirdiği düşünce ve çözüm önerilerini diğer kişilerle yapıcı ilişkiler kurarak yazılı ve sözlü olarak tartışır.
5
YETKİNLİKLER
Alana Özgü Yetkinlik
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Sürdürülebilirliği temel alarak kültürel görelilik ilkesini, bilimsel ve etik değerleri meslek yaşamındaki çalışmalara uygular.
3

DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ

Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri Etkinlik(hafta sayısı) Süresi(saat sayısı) Toplam İş Yükü
Ders 14 3 42
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme 13 2 26
Arazi Çalışması 0 0 0
Grup Çalışması / Ödevi 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Okuma 12 4 48
Ödev 0 0 0
Proje Hazırlama 0 0 0
Seminer 0 0 0
Staj 0 0 0
Teknik Gezi 0 0 0
Web Tab. Öğrenme 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Yerinde Uygulama 0 0 0
Mesleki Faaliyet 0 0 0
Sosyal Faaliyet 0 0 0
Tez Hazırlama 0 0 0
Alan Çalışması 0 0 0
Rapor Yazma 0 0 0
Final Sınavı 1 1 1
Final Sınavı Hazırlığı 1 6 6
Ara Sınav 1 1 1
Ara Sınav Hazırlığı 1 4 4
Kısa Sınav 0 0 0
Kısa Sınav Hazırlığı 0 0 0
TOPLAM 43 0 128
Genel Toplam 128
Toplam İş Yükü / 25.5 5
Dersin AKTS(ECTS) Kredisi 5,0