Kodu |
Dersin Adı |
Yarıyıl |
Süresi(T+U) |
Kredisi |
AKTS Kredisi |
BIL419 |
UZMAN SİSTEMLER |
5 |
3 |
3 |
6 |
DERS BİLGİLERİ |
Dersin Öğretim Dili : |
Türkçe |
Dersin Düzeyi |
LİSANS, TYY: + 6.Düzey, EQF-LLL: 6.Düzey, QF-EHEA: 1.Düzey |
Dersin Türü |
Seçmeli |
Dersin Veriliş Şekli |
- |
Dersin Koordinatörü |
Prof.Dr. ABDULSAMET HAŞILOĞLU |
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi |
|
Ders Ön Koşulu |
Yok |
AMAÇ VE İÇERİK |
Amaç: |
Bu ders kapsamında; temel kavramlar, çıkarsama makinesi, bilgi tabanı, bilgi edinimi, bilgi temsili ve kontrolü, otomatik muhakeme (uslamlama), belirsizlik temsili, pratik problem çözme, uzman sistemlerinin pratik ve teorisinin gelişimi, bilinen uzman sistem örnekleri, uzman sistem tasarımı için yazılım araçları ve mimarileri konuları anlatılmaktadır. |
İçerik: |
Bu dersin amacı uzman sistemler diğer gerçek yapay zekâ uygulamaları içinde daha çok yer aldığından dolayı bir uzman sisteminin temelleri ve uzman sistemin parçaların öğrenilmesini sağlamaktır. |
DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.) |
Bu dersi alan öğrenciler;
I. İnsan bilgisini uzman bir sisteme aktarmak için gerekli metodolojiyi uygulama,
bilginin sunumu, Bilgi Tabanı Tasarımı,
II. Kural tabanlı bir uzman sistemi tasarımı, Uzman Sistem araçlarının
değerlendirilmesi,
III. Uzman bir sistemin tasarımı için yapay zeka dilleri kullanımı becerisiniz
kazanırlar. |
HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI |
Hafta |
Ön Hazırlık |
Konular |
Yöntem |
1 |
DERS |
Giriş |
- |
2 |
DERS |
Yapay Zekâya Giriş |
- |
3 |
DERS |
Uzman Sistem Nedir? |
- |
4 |
DERS |
Yapay Sinir Ağlarının Yapısı ve Temel Elemanları |
- |
5 |
DERS |
Bilgi Mühendisliği |
- |
6 |
DERS |
Bilginin Sunulma Yöntemleri |
- |
7 |
DERS |
Uzman Sistemlerin Temel Yapısı |
- |
8 |
- |
ARA SINAV |
- |
9 |
DERS |
Uzman Sistem Tasarım Yöntemleri |
- |
10 |
DERS |
Olasılık Teoremi, Bulanık Mantık ve Yapay Sinir Ağları Yöntemi ile Uzman Sistemlerin Tasarlanması |
- |
11 |
DERS |
Uzman Sistem Tasarım Örnekleri |
- |
12 |
DERS |
Uzman Sistem Uygulamaları |
- |
13 |
DERS |
Uzman Sistem Uygulamaları |
- |
14 |
DERS |
Araçlar ve Kabuklar |
- |
15 |
DERS |
Öğrenci Ödev Sunumları |
- |
16 |
- |
FİNAL |
- |
17 |
- |
FİNAL |
- |
KAYNAKLAR |
• Introduction to Expert System. By Peter Jackson, AddisonWesley Publishing Company, ISBN 0-201-17578-9, 1990-2 |
• An introduction to Expert System. By Michell Gondron, McGraw Hill |
• Introduction to Expert System. By James P. Egnizo |
• Stuart Russell and Peter Norvig, Artificial Intelligence: A Modern Approach, Third Ed., Prentice Hall, 2010, ISBN10: 0132124114 |
• Michael Negnevitsky, Artificial Intelligence: A Guide to Intelligent Systems (3rd Edition) 3rd Edition |
Uzman Sistemler, Prof.Dr. Novru ALLAHVERDİ, Atlas Yayın Dağıtım, 2002 |
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME |
Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi |
Etkinlik Sayısı |
Katkı Yüzdesi |
Açıklama |
(0) Etkisiz |
(1) En Düşük |
(2) Düşük |
(3) Orta |
(4) İyi |
(5) Çok İyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
DERSİN PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARINA KATKISI
BİLGİ |
Kuramsal |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Bilgisayar Bilimi ile ilgili temel mühendislik kavramlarını açıklar ve Bilgisayar Biliminin teorik altyapısı ile ilişkilendirir.
|
|
|
|
|
|
|
BİLGİ |
Olgusal |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Matematik, fen bilimleri, olasılık ve istatistik gibi kendi dalıyla ilgili mühendislik konularında sahip olduğu kuramsal ve uygulamalı bilgileri mühendislik çözümleri için kullanır.
|
|
|
|
|
|
|
BECERİLER |
Bilişsel |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Bir sistemin bileşenlerini ya da sistemdeki süreçleri analiz eder ve gereksinimler doğrultusunda gerçekçi kısıtlar altında bir bilgisayar modeli tasarlar.
|
|
|
|
|
|
|
2 |
Belirli bir kavramsal modeli bilgisayar ortamında modern yöntemlerle tasarlar.
|
|
|
|
|
|
|
BECERİLER |
Uygulamalı |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Bilgisayar Mühendisliği alanında var olan uygulama alanlarını analiz eder, değerlendirir ve bunların çözümüne yönelik uygulama geliştirir.
|
|
|
|
|
|
|
2 |
Bilgisayar Mühendisliği alanında yer alan konulara uygun analitik yöntemler ve modelleme tekniklerini seçer ve uygular.
|
|
|
|
|
|
|
3 |
Mühendislik uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları seçer ve bilişim teknolojilerini etkin olarak kullanır.
|
|
|
|
|
|
|
YETKİNLİKLER |
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve değerlendirme bilincine ve sorumluluğuna sahiptir.
|
|
|
|
|
|
|
2 |
Bireysel olarak etkin çalışmalar yürütebilir.
|
|
|
|
|
|
|
3 |
Bir ekip içerisinde etkin çalışabilme becerisi gösterir ve sorumluluk alır.
|
|
|
|
|
|
|
YETKİNLİKLER |
Öğrenme Yetkinliği |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Bilişim Teknolojilerinin yönetim, denetim, gelişim ve güvenliği/güvenilirliği hakkında bilgi sahibidir ve bilim ve teknolojideki gelişmeleri internet ve dergi aracılığı ile takip edebilir ve kendini sürekli yenileyebilir.
|
|
|
|
|
|
|
2 |
Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincine sahiptir.
|
|
|
|
|
|
|
YETKİNLİKLER |
İletişim ve Sosyal Yetkinlik |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Bir problemi sözlü ya da yazılı ifade edebilir ve etkin iletişim kurabilir ve en az bir yabancı dil bilgisine sahiptir.
|
|
|
|
|
|
|
2 |
Proje yönetimi, işyeri uygulamaları, çalışanların sağlığı, çevre ve iş güvenliği konularında bilinçlidir.
|
|
|
|
|
|
|
YETKİNLİKLER |
Alana Özgü Yetkinlik |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Mesleki ve etik sorumluluk bilincine ve toplumda bu sorumluluğu yayma bilincine sahiptir.
|
|
|
|
|
|
|
2 |
Mühendislik çözümlerinin ve uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkilerinin bilincindedir, girişimcilik ve yenilikçilik konularının öneminin farkındadır.
|
|
|
|
|
|
|
DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ |
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü |
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri |
Etkinlik(hafta sayısı) |
Süresi(saat sayısı) |
Toplam İş Yükü |
Ders |
14 |
3 |
42 |
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme |
14 |
1 |
14 |
Arazi Çalışması |
0 |
0 |
0 |
Grup Çalışması / Ödevi |
0 |
0 |
0 |
Laboratuvar |
0 |
0 |
0 |
Okuma |
0 |
0 |
0 |
Ödev |
0 |
0 |
0 |
Proje Hazırlama |
0 |
0 |
0 |
Seminer |
0 |
0 |
0 |
Staj |
0 |
0 |
0 |
Teknik Gezi |
0 |
0 |
0 |
Web Tab. Öğrenme |
0 |
0 |
0 |
Uygulama |
0 |
0 |
0 |
Yerinde Uygulama |
0 |
0 |
0 |
Mesleki Faaliyet |
0 |
0 |
0 |
Sosyal Faaliyet |
0 |
0 |
0 |
Tez Hazırlama |
0 |
0 |
0 |
Alan Çalışması |
0 |
0 |
0 |
Rapor Yazma |
0 |
0 |
0 |
Final Sınavı |
1 |
2 |
2 |
Final Sınavı Hazırlığı |
1 |
35 |
35 |
Ara Sınav |
1 |
2 |
2 |
Ara Sınav Hazırlığı |
1 |
30 |
30 |
Kısa Sınav |
0 |
0 |
0 |
Kısa Sınav Hazırlığı |
0 |
0 |
0 |
TOPLAM |
32 |
0 |
125 |
|
Genel Toplam |
125 |
|
|
Toplam İş Yükü / 25.5 |
4,9 |
|
|
Dersin AKTS(ECTS) Kredisi |
5,0 |
|