TR EN

TOPLUMSAL CİNSİYET SOSYOLOJİSİ DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ

Kodu Dersin Adı Yarıyıl Süresi(T+U) Kredisi AKTS Kredisi
SOS367 TOPLUMSAL CİNSİYET SOSYOLOJİSİ 5 3 3 5

DERS BİLGİLERİ

Dersin Öğretim Dili : Türkçe
Dersin Düzeyi LİSANS, TYY: + 6.Düzey, EQF-LLL: 6.Düzey, QF-EHEA: 1.Düzey
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Veriliş Şekli -
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. NEZİHA MUSAOĞLU
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi
Ders Ön Koşulu Yok

AMAÇ VE İÇERİK

Amaç: Bu derste; cinsiyet kavramının biyolojik anlamından bağımsız olarak toplumsal anlamıyla, aile, siyaset, emek, ataerkil toplum, feminizm, şiddet gibi konular çerçevesinde ele alınması ve özellikle kadının toplumdaki yeri üzerine öğrencide farkındalık yaratılması amaçlanmaktadır.
İçerik: Dersin içeriğini; cinsiyet kavramı, cinsiyetin kültürel olarak inşası, toplumsal cinsiyete dayalı işbölümü, ataerkil toplum, kadının bu toplumdaki rolü, kadının siyaset, eğitim, aile, şiddet, hukuk, emek kavramları ile ilişkisi, feminist teoriler, dünyada ve Türkiye’de kadın hareketleri oluşturmaktadır.

DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.)

Cinsiyet kavramını toplumsal boyutuyla tanır ve toplumsal cinsiyet kavramını tanımlar.
Toplumsal cinsiyet çalışmalarında kullanılan teorik yaklaşımları özetler.
Kadın ile aile, siyaset, eğitim, hukuk gibi toplumsal kurumlar arasındaki ilişkiyi eleştirel bir bakış açısıyla yorumlar.
Ataerkil toplum yapısını değerlendirir ve gündelik hayatından örneklerle toplumsal cinsiyet kavramına ilişkin örnekler verir.(
Dünyada ve Türkiye’deki kadın hareketlerinden örnekler verir ve bu olaylara ilişkin bu ders aracılığıyla geliştirdiği bakış açısıyla değerlendirmede bulunur.
Kadına yönelik şiddeti eleştirir ve sosyolojik çözüm önerileri tasarlar.

HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

Hafta Ön Hazırlık Konular Yöntem
1 - Toplumsal Cinsiyet nedir? Toplumsal Cinsiyet tartışmalarına giriş Anlatım, Soru-Cevap
2 Kaynak okuma Toplumsal Cinsiyet ve Siyaset Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
3 Kaynak okuma Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Tarihi Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
4 Kaynak okuma Toplumsal Cinsiyet ve Edebiyat: Toplumsal Cinsiyet ve Edebiyat İlişkisi Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
5 Kaynak okuma Ekonomik Kalkınma ve Toplumsal Cinsiyet Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
6 Kaynak okuma Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Politika Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
7 Kaynak okuma Toplumsal Cinsiyet ve Kent Politikası Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
8 - ARA SINAV -
9 Kaynak okuma Toplumsal Cinsiyet ve Medya Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
10 Kaynak okuma Toplumsal Cinsiyet ve Beden Politikaları Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
11 Kaynak okuma Queer Kuram Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
12 Kaynak okuma Erkeklik Çalışmaları Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
13 Kaynak okuma Kadına Yönelik Şiddet ve Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
14 Kaynak okuma Feminist Araştırmalar - Türkiye Feminist Hareket Tarihi Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
15 Kaynak okuma Genel değerlendirme ve tartışma Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
16 - FİNAL -
17 - FİNAL -

KAYNAKLAR

Kolektif. (2018). Toplumsal cinsiyet. Ankara: Nika Yayın
Donovan, Josephine. (1997). Feminist teori. İstanbul: İletişim Yayıncılık
Connell, R.W.. (2016). Toplumsal cinsiyet ve iktidar. İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Tekeli, Şirin (1995). Kadın Bakış Açısından 1980'ler Türkiye'sinden Kadınlar. İstanbul: İletişim Yayınları
Kolektif. (2009). Feminizm. Cogito. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
Kolektif. (2020). Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce Cilt 10. İstanbul: İletişim Yayınları
Adams. J. Carol. (2020). Ne Adam Ne Hayvan - Feminizm ve Hayvanların Savunulması. İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Kolektif. (2017). Çatışan Feminizmler. İstanbul: Metis Yayıncılık
Butler. J. (2008). Cinsiyet Belası. İstanbul: Metis Yayıncılık
Butler. J. (2014). Bela Bedenler. İstabul: Pinhan Yayıncılık
Butler. J. (2020). Çözülen Cinsiyet. İstanbul: MonoKl Yayıncılık
Connell. R. W. (2019). Erkeklikler. İstanbul: Phoenix.
Beauvoir. S. (2019). İkinci Cinsiyet (2 Cilt). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
Butler, J. (2007) Taklit ve Toplumsal Cinsiyete Karşı Durma. İstanbul: Agora Kitaplığı
Foucault, M. (2005). Özne ve İktidar. İstanbul: Ayrıntı Yayınları

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi Etkinlik Sayısı Katkı Yüzdesi Açıklama
(0) Etkisiz (1) En Düşük (2) Düşük (3) Orta (4) İyi (5) Çok İyi
0 1 2 3 4 5

DERSİN PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARINA KATKISI

BİLGİ
Kuramsal
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler alanında kullanılan temel teorik, politik, ekonomik ve idari kuramları tanımlar.
2
Siyasi tarih, siyasi düşünceler, uluslararası ilişkileri anlamlandırmaya dönük düşünsel birikimin ve diplomasi tarihinin geçmişten bugüne izlediği yolu açıklar.
3
Evrensel hukuk normlarını ve insan haklarını, modern hukuk sisteminin ilkelerini, modern bürokratik ve idari yapıların adlarını sıralar.
BİLGİ
Olgusal
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Türk devlet geleneğini, İslamiyet’in etkisini, siyasi düşünce birikimini ve tarihsel birikimini açıklar ve bu birikimi güncel yaklaşımlarla kıyaslar.
2
Politik ve diplomatik gelişmelerle siyasi veya diplomatik olgular/olaylar/fikirler/aktörler arasındaki ilişkilerin geçmişten günümüze olan kronolojik gelişimini değerlendirir.
3
Uluslararası ilişkileri belirleyen aktörlerin, örgütlerin ve kuruluşların yapısını ve işleyişini analiz eder.
BECERİLER
Bilişsel
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Güncel teorik tartışmalar ışığında, ilgili kavramları güncel siyasi ve uluslararası gelişmelere uyarlar.
2
Türk siyasi geleneğini, Türk topluluklarıyla veya geçmişte Türk idaresi altında yönetilmiş coğrafyadaki gelişmeleri değerlendirir.
3
Farklı ülkelerin yönetim yapılarını, diplomatik geleneklerini karşılaştırırken alan bilgilerini kullanır.
BECERİLER
Uygulamalı
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Güncel siyasi gelişmeleri, uluslararası ilişkilerdeki gelişmeleri ve düzenlemeleri, tarihsel ve teorik birikim içinde formüle eder.
2
Modern siyasi rejimlerin işleyişini, siyasi ideolojileri kamusal ve bürokratik yapılar, düzenlemeler, gelişmeler ışığında analiz eder.
3
Balkanlar, Orta Doğu, Orta Asya, Kuzey Afrika ve Kafkasya’daki güncel politik gelişmeleri, hem Türk siyasi tarihi hem de uluslararası ilişkiler disiplini açısından inceler ve analiz eder.
YETKİNLİKLER
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Alanıyla ilgili bir çalışmayı disiplin ve sorumluluk çerçevesinde kendi başına üstlenir ve sonuçlandırır.
2
Alanıyla ilgili bir ekip çalışmasında lider veya ekip üyesi olarak çeşitli görevler üstlenebilir ve bunları eksiksiz yerine getirir.
YETKİNLİKLER
Öğrenme Yetkinliği
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Uluslararası siyasal sistem içindeki politik ve idari gelişmeleri ve bu sistem içinde faaliyet yürüten bürokratik örgütleri takip eder.
2
Uluslararası problemleri ve ihtilafları, yönetim ve siyaset alanında yaşanan sorunları parçalarına ayır ve ayrıntılı bir şekilde inceler.
YETKİNLİKLER
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler alanında yaşanan güncel gelişmeleri takip eder (trace) ve alanın öncü isimlerle sürdürülebilir işbirliği yapar.
2
Başta Orta Doğu olmak üzere bölge ve dünyadaki siyasi gelişmelerle ilgili akademik kaynakları ve gündeme ilişkin yazılı-sözlü çalışmaları inceler ve analiz eder.
3
Siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler alanına ilişkin bilgileri, çok kültürlü ortamlarda farklı hedef kitleler ile tartışır.
YETKİNLİKLER
Alana Özgü Yetkinlik
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Alanın mevcut tarihsel ve teorik bilgi birikimiyle, güncel belli hedeflerin karşılanması ve belli sorunların çözülmesine dönük sürdürülebilir, örgütsel ve idari düzenlemeler önerir.
2
Teorik, ekonomik, politik ve yönetimsel bilgi birikimini, dünya siyasetinde ve özellikle Orta Doğu’yla bağlantılı coğrafya içinde yaşanan güncel gelişmeleri, çatışmaları ve anlaşmaları yorumlayan raporlar üretir.
3
Türk siyasal yaşamını ve dış ilişkilerini belirleyen yasaları, düzenlemeleri, anayasa ve idari hukuktaki önemli değişiklikler ışığında Türk politikasındaki güncel gelişmeleri yorumlayan görüşler sunar.

DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ

Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri Etkinlik(hafta sayısı) Süresi(saat sayısı) Toplam İş Yükü
Ders 14 3 42
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme 13 2 26
Arazi Çalışması 0 0 0
Grup Çalışması / Ödevi 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Okuma 12 4 48
Ödev 0 0 0
Proje Hazırlama 0 0 0
Seminer 0 0 0
Staj 0 0 0
Teknik Gezi 0 0 0
Web Tab. Öğrenme 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Yerinde Uygulama 0 0 0
Mesleki Faaliyet 0 0 0
Sosyal Faaliyet 0 0 0
Tez Hazırlama 0 0 0
Alan Çalışması 0 0 0
Rapor Yazma 0 0 0
Final Sınavı 1 1 1
Final Sınavı Hazırlığı 1 6 6
Ara Sınav 1 1 1
Ara Sınav Hazırlığı 1 4 4
Kısa Sınav 0 0 0
Kısa Sınav Hazırlığı 0 0 0
TOPLAM 43 0 128
Genel Toplam 128
Toplam İş Yükü / 25.5 5
Dersin AKTS(ECTS) Kredisi 5,0