TR EN

SAĞLIK SOSYOLOJİSİ DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ

Kodu Dersin Adı Yarıyıl Süresi(T+U) Kredisi AKTS Kredisi
SOS435 SAĞLIK SOSYOLOJİSİ 5 3 3 5

DERS BİLGİLERİ

Dersin Öğretim Dili : Türkçe
Dersin Düzeyi LİSANS, TYY: + 6.Düzey, EQF-LLL: 6.Düzey, QF-EHEA: 1.Düzey
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Veriliş Şekli -
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. NEZİHA MUSAOĞLU
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi
Ders Ön Koşulu Yok

AMAÇ VE İÇERİK

Amaç: Bu dersin amacı; sağlıkla ilişkili hastalık, sağlık, sağlık politikaları, tıbbileştirme, biyolojik vatandaşlık, biyopolitika gibi kavramları toplumsal yapı içerisinde incelemek ve toplum-sağlık arasında öğrencilerin nedensel bir ilişki kurabilmesini sağlamaktır. Buna ek olarak derste; Sağlık sosyolojisi alanında bu ilişkileri araştırarak genellemelere ulaşmaya çalışan teorik ve uygulamalı yaklaşımları öğrencinin tanıması amaçlanmaktadır.
İçerik: Sağlık Sosyolojisinin tanımı ve alanın içeriği, sosyal Bilimler ile tıp arasındaki ilişkinin boyutları, tarihsel gelişimi, sağlık sosyolojisinin perspektifine neden ihtiyaç duyduğumuz, alanın sağladığı bakış açısı ve değerlendirme şeklinin öneminin anlaşılması, sağlık-toplum ilişkisinin değişimi ve bu değişimin tarihsel kökenleri, sağlık sosyolojisi alanına kaynaklık eden ilk çalışmaların tanıtılması sağlık - hastalık kavramları ve bu kavramların toplumsal düzeyde tanımlarının yapılması, hastalığın kişisel ve sosyal anlamları, hastalık ve semptomların kültürel anlamlarının ortaya konması, aile, nüfus, kent, sınıf kavramları ile sağlık arasındaki ilişkinin anlaşılması, halk sağlığının gelişimi ve tarihsel süreçlerinin anlaşılması, sağlık sosyolojisine katkılarının değerlendirilmesi, tıbbileştirme süreçleri üzerine tarihsel bir inceleme yapılması, sağlık sosyolojisi çerçevesinde biyopolitika kavramının anlaşılması, Türkiye’de sağlık politikaları ve Batı toplumlarıyla benzerlik-farklılıklarının anlaşılması, günümüzde sağlık politikaları ve sağlık sosyolojisinde güncel çalışmalarla ilgili değerlendirme yapılması dersin içeriğini oluşturmaktadır.

DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.)

Sağlık ile sosyoloji arasındaki ilişkiyi tanımlar, sosyolojiye ilişkin öğrendiği kavramları hatırlayarak bu kavramların sağlık ile ilişkisine dair örnekler verir.
Sağlık sosyolojisi alanında mevcut yaklaşımların ortaya koyduğu kavramları kullanır.
Sağlık sosyolojisinin tarihsel kökenlerini ve disiplinler arası yapısını, sosyal bilimler ve tıp arasındaki ilişkiyi yorumlayarak örneklerle açıklar.
Tıbbi bilgi ile halk sağlığının tarihsel gelişimini ve sosyal bilimlerle ilişkisini nedensellik kurarak yorumlar.
Hastalık – sağlık kavramlarının toplumsal içeriklerini, bireysel ve toplumsal anlamlar temelinde karşılaştırır.
Hastalık ve sağlık kavramlarının nüfus, kent, aile gibi sosyolojik kavramlarla ilişkisi üzerine değerlendirmelerde bulunur.
Dönem boyunca edindiği bilgilerle destekleyerek Türkiye’de sağlık sosyolojisi alanına ilişkin araştırma yapabilir.

HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

Hafta Ön Hazırlık Konular Yöntem
1 - Sağlık Sosyolojisinin tanımı ve alanın içeriği Anlatım Soru Cevap Tartışma
2 Kaynak okuma Sosyal Bilimler ile tıp arasındaki ilişkinin boyutları, tarihsel gelişimi Anlatım Soru Cevap Tartışma
3 Kaynak okuma Sağlık sosyolojisinin perspektifine neden ihtiyaç duyduğumuz, alanın sağladığı bakış açısı ve değerlendirme şeklinin öneminin anlaşılması Anlatım Soru Cevap Tartışma
4 Kaynak okuma Sağlık-toplum ilişkisinin değişimi ve bu değişimin tarihsel kökenleri Anlatım Soru Cevap Tartışma
5 Kaynak okuma Sağlık sosyolojisi alanına kaynaklık eden ilk çalışmaların tanıtılması Anlatım Soru Cevap Tartışma
6 Kaynak okuma Sağlık - hastalık kavramları ve bu kavramların toplumsal düzeyde tanımlarının yapılması Anlatım Soru Cevap Tartışma
7 Kaynak okuma Hastalığın kişisel ve sosyal anlamları Anlatım Soru Cevap Tartışma
8 - ARA SINAV -
9 Kaynak okuma Hastalık ve semptomların kültürel anlamlarının ortaya konması Anlatım Soru Cevap Tartışma
10 Kaynak okuma Aile, nüfus, kent, sınıf kavramları ile sağlık arasındaki ilişkinin anlaşılması Anlatım Soru Cevap Tartışma
11 Kaynak okuma Halk sağlığının gelişimi ve tarihsel süreçlerinin anlaşılması, sağlık sosyolojisine katkılarının değerlendirilmesi Anlatım Soru Cevap Tartışma
12 Kaynak okuma Tıbbileştirme süreçleri üzerine tarihsel bir inceleme yapılması Anlatım Soru Cevap Tartışma
13 Kaynak okuma Sağlık sosyolojisi çerçevesinde biyopolitika kavramının anlaşılması Anlatım Soru Cevap Tartışma
14 Kaynak okuma Türkiye’de sağlık politikaları ve Batı toplumlarıyla benzerlik-farklılıklarının anlaşılması Anlatım Soru Cevap Tartışma
15 Kaynak okuma Günümüzde sağlık politikaları ve sağlık sosyolojisinde güncel çalışmalarla ilgili değerlendirme Anlatım Soru Cevap Tartışma
16 - FİNAL -
17 - FİNAL -

KAYNAKLAR

Cirhinlioğlu, Zafer. (2018). Sağlık sosyolojisi. İstanbul: Nobel Yayıncılık
Foucault, Michel. (2016). Kliniğin doğuşu. Ankara: Epos Yayınları
Lemke, Thomas. (2013). Biyopolitika. İstanbul: İletişim Yayınları

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi Etkinlik Sayısı Katkı Yüzdesi Açıklama
(0) Etkisiz (1) En Düşük (2) Düşük (3) Orta (4) İyi (5) Çok İyi
0 1 2 3 4 5

DERSİN PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARINA KATKISI

BİLGİ
Kuramsal
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler alanında kullanılan temel teorik, politik, ekonomik ve idari kuramları tanımlar.
2
Siyasi tarih, siyasi düşünceler, uluslararası ilişkileri anlamlandırmaya dönük düşünsel birikimin ve diplomasi tarihinin geçmişten bugüne izlediği yolu açıklar.
3
Evrensel hukuk normlarını ve insan haklarını, modern hukuk sisteminin ilkelerini, modern bürokratik ve idari yapıların adlarını sıralar.
BİLGİ
Olgusal
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Türk devlet geleneğini, İslamiyet’in etkisini, siyasi düşünce birikimini ve tarihsel birikimini açıklar ve bu birikimi güncel yaklaşımlarla kıyaslar.
2
Politik ve diplomatik gelişmelerle siyasi veya diplomatik olgular/olaylar/fikirler/aktörler arasındaki ilişkilerin geçmişten günümüze olan kronolojik gelişimini değerlendirir.
3
Uluslararası ilişkileri belirleyen aktörlerin, örgütlerin ve kuruluşların yapısını ve işleyişini analiz eder.
BECERİLER
Bilişsel
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Güncel teorik tartışmalar ışığında, ilgili kavramları güncel siyasi ve uluslararası gelişmelere uyarlar.
2
Türk siyasi geleneğini, Türk topluluklarıyla veya geçmişte Türk idaresi altında yönetilmiş coğrafyadaki gelişmeleri değerlendirir.
3
Farklı ülkelerin yönetim yapılarını, diplomatik geleneklerini karşılaştırırken alan bilgilerini kullanır.
BECERİLER
Uygulamalı
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Güncel siyasi gelişmeleri, uluslararası ilişkilerdeki gelişmeleri ve düzenlemeleri, tarihsel ve teorik birikim içinde formüle eder.
2
Modern siyasi rejimlerin işleyişini, siyasi ideolojileri kamusal ve bürokratik yapılar, düzenlemeler, gelişmeler ışığında analiz eder.
3
Balkanlar, Orta Doğu, Orta Asya, Kuzey Afrika ve Kafkasya’daki güncel politik gelişmeleri, hem Türk siyasi tarihi hem de uluslararası ilişkiler disiplini açısından inceler ve analiz eder.
YETKİNLİKLER
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Alanıyla ilgili bir çalışmayı disiplin ve sorumluluk çerçevesinde kendi başına üstlenir ve sonuçlandırır.
2
Alanıyla ilgili bir ekip çalışmasında lider veya ekip üyesi olarak çeşitli görevler üstlenebilir ve bunları eksiksiz yerine getirir.
YETKİNLİKLER
Öğrenme Yetkinliği
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Uluslararası siyasal sistem içindeki politik ve idari gelişmeleri ve bu sistem içinde faaliyet yürüten bürokratik örgütleri takip eder.
2
Uluslararası problemleri ve ihtilafları, yönetim ve siyaset alanında yaşanan sorunları parçalarına ayır ve ayrıntılı bir şekilde inceler.
YETKİNLİKLER
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler alanında yaşanan güncel gelişmeleri takip eder (trace) ve alanın öncü isimlerle sürdürülebilir işbirliği yapar.
2
Başta Orta Doğu olmak üzere bölge ve dünyadaki siyasi gelişmelerle ilgili akademik kaynakları ve gündeme ilişkin yazılı-sözlü çalışmaları inceler ve analiz eder.
3
Siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler alanına ilişkin bilgileri, çok kültürlü ortamlarda farklı hedef kitleler ile tartışır.
YETKİNLİKLER
Alana Özgü Yetkinlik
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Alanın mevcut tarihsel ve teorik bilgi birikimiyle, güncel belli hedeflerin karşılanması ve belli sorunların çözülmesine dönük sürdürülebilir, örgütsel ve idari düzenlemeler önerir.
2
Teorik, ekonomik, politik ve yönetimsel bilgi birikimini, dünya siyasetinde ve özellikle Orta Doğu’yla bağlantılı coğrafya içinde yaşanan güncel gelişmeleri, çatışmaları ve anlaşmaları yorumlayan raporlar üretir.
3
Türk siyasal yaşamını ve dış ilişkilerini belirleyen yasaları, düzenlemeleri, anayasa ve idari hukuktaki önemli değişiklikler ışığında Türk politikasındaki güncel gelişmeleri yorumlayan görüşler sunar.

DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ

Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri Etkinlik(hafta sayısı) Süresi(saat sayısı) Toplam İş Yükü
Ders 14 3 42
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme 13 2 26
Arazi Çalışması 0 0 0
Grup Çalışması / Ödevi 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Okuma 12 4 48
Ödev 0 0 0
Proje Hazırlama 0 0 0
Seminer 0 0 0
Staj 0 0 0
Teknik Gezi 0 0 0
Web Tab. Öğrenme 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Yerinde Uygulama 0 0 0
Mesleki Faaliyet 0 0 0
Sosyal Faaliyet 0 0 0
Tez Hazırlama 0 0 0
Alan Çalışması 0 0 0
Rapor Yazma 0 0 0
Final Sınavı 1 1 1
Final Sınavı Hazırlığı 1 6 6
Ara Sınav 1 1 1
Ara Sınav Hazırlığı 1 4 4
Kısa Sınav 0 0 0
Kısa Sınav Hazırlığı 0 0 0
TOPLAM 43 0 128
Genel Toplam 128
Toplam İş Yükü / 25.5 5
Dersin AKTS(ECTS) Kredisi 5,0