FONETİK BİLİMİ DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ

Kodu	Dersin Adı	Yarıyıl	Süresi(T+U)	Kredisi	AKTS Kredisi
DKT209	FONETİK BİLİMİ	3	2	2	4

DERS BİLGİLERİ
Dersin Öğretim Dili :	Türkçe
Dersin Düzeyi	LİSANS, TYY: + 6.Düzey, EQF-LLL: 6.Düzey, QF-EHEA: 1.Düzey
Dersin Türü	Zorunlu
Dersin Veriliş Şekli	-
Dersin Koordinatörü	Dr.Öğr.Üyesi DENİZ YILDIZ
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi	Öğr.Gör. SEDA KETEN
Ders Ön Koşulu	Yok

AMAÇ VE İÇERİK
Amaç:	Bu ders ile; konuşma seslerinin nasıl üretildiği, Türkçe’de ve dünya dillerinde konuşma seslerinin üretimi hakkında bilgi kazanımı amaçlanmaktadır.
İçerik:	Bu ders; Fonetik bilimi ile ilgili terim ve kavramlar; Konuşma organları ve işlevleri; Konuşma seslerinin özellikleri; Ünlü sesler; Ünsüz sesler; Minimal ve Maksimal ayrımlar; Ayırt edici özellikler; Konuşma seslerinin oluşumunu açıklayan teoriler; Fonasyon ve ses kalitesi; Bürünsel özellikler; Uluslararası sesçil yazım; Türk Dili’nin ses dağarcığı; Fonetik analiz teknikleri; Akustik ve aerodinamik ölçüm araçları ve uygulamaları konularını içermektedir.

DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.)
Fonetik bilimi ile ilgili kavramları açıklar.
Konuşmanın anatomisini ve fizyolojisini tanımlar.
Konuşma seslerini sınıflandırarak özelliklerini tanımlar.
Fonetik ölçüm ve analiz araçlarını tanımlar.
Uluslararası fonetik alfabe (IPA) kullanarak konuşmaların transkripsiyonunu yapar.

HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
Hafta	Ön Hazırlık	Konular	Yöntem
1	Literatür Okuma, Bireysel Araştırma	Fonetik Bilimi: Temel kavramlar	Anlatım, Tartışma
2	Literatür Okuma, Bireysel Araştırma	Konuşmada görev alan organlar ve işlevleri	Anlatım, Tartışma
3	Literatür Okuma, Bireysel Araştırma	Konuşma seslerinin sınıflandırılması	Anlatım, Tartışma
4	Literatür Okuma, Bireysel Araştırma	Türkçe’nin sesbirim dağarcığı: Ünlü sesler	Anlatım, Tartışma
5	Literatür Okuma, Bireysel Araştırma	Türkçenin sesbirim dağarcığı: Ünsüz sesler	Anlatım, Tartışma
6	Literatür Okuma, Bireysel Araştırma	Türkçe’nin sesbirimcikleri	Anlatım, Tartışma
7	Literatür Okuma, Bireysel Araştırma	Bağlam içinde konuşma: Parçaüstü özellikler ve eşsesletim	Anlatım, Tartışma
8	-	ARA SINAV	-
9	Literatür Okuma, Bireysel Araştırma	Fonetik Analize Giriş: IPA ve kullanım amaçları	Anlatım, Tartışma
10	Literatür Okuma, Bireysel Araştırma	IPA -Fonetik çevriyazı uygulamaları	Anlatım, Örnek Olay
11	Literatür Okuma, Bireysel Araştırma	Dünya dillerinde sesler ve IPA	Anlatım, Tartışma
12	Literatür Okuma, Bireysel Araştırma	Fonetik Analiz-Ölçüm Araçları ve Uygulamaları	Anlatım, Tartışma
13	Literatür Okuma, Bireysel Araştırma	Akustik ses analiz programı: PRAAT ve kullanımı	Anlatım, Tartışma, Örnek Olay
14	Literatür Okuma, Bireysel Araştırma	Patlamalı seslerin Praat kullanılarak incelenmesi	Anlatım, Tartışma, Örnek Olay
15	Literatür Okuma, Bireysel Araştırma	Sürtünmeli seslerin Praat kullanılarak incelenmesi	Anlatım, Tartışma, Örnek Olay
16	-	FİNAL	-
17	-	FİNAL	-

KAYNAKLAR
Ball, M.J. (1993). Phonetics For Speech Pathology, 2nd ed., Whurr Publishers Ltd., London.
Hixon,T.J, Weismer, G.and J.D.,Hoit. (2008). Preclinical Speech Science: Anatomy, Physiology, Acoustics, and Perception, Plural Publishing.
The International Phonetic Association (2007). Handbook of the International Phonetic Association, Cambridge University Pres, New York.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi	Etkinlik Sayısı	Katkı Yüzdesi	Açıklama

(0) Etkisiz	(1) En Düşük	(2) Düşük	(3) Orta	(4) İyi	(5) Çok İyi
0	1	2	3	4	5

BİLGİ
Kuramsal
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Dil ve konuşma bilimine ait temel bilgileri, genel tıp bilgisi dahilinde uygun olarak yorumlayıp, hastası için gerekli yaklaşımları tespit edip uygulama bilgisine sahiptir.					4

BİLGİ
Olgusal
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Dil ve konuşma biliminin alt alanlarının temel olgularını, ilkelerini, süreçlerini ve uygulama alanındaki yöntemlerini açıklar, temel düzeyde analiz ve değerlendirmeler yapar.				3

BECERİLER
Bilişsel
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Öğrendiği kuramsal ve uygulamalı bilgilerle dil ve konuşma terapisi programını planlama becerisine sahiptir.		1

BECERİLER
Uygulamalı
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Dil ve konuşma terapisi mesleğini, etik kurallara bağlı, multidisipliner yaklaşımı özümsemiş, çağdaş tıp kuralları doğrultusunda sağlıklı ve/veya sorunları olan gruplar için gerekli tarama programlarını hazırlama, uygulama, dil ve konuşma bozukluğu bulunan hastaları değerlendirme, sorunlarını tespit etme, uygun re/habilitasyon programlarını hazırlama, gereksinim duyulacak araçları belirleme ve uygulama becerilerine sahiptir.						5

YETKİNLİKLER
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Temel tıp alanları ile işbirliği yapar.					4
2	İlgili uzman tarafından yönlendirilmiş işitme ve/veya vestibüler şikayetleri olan hastalara gerekli dil ve konuşma değerlendirmelerini yapar ve yorumlar, ihtiyacı durumunda diğer bölümlerden konsultasyon ister.					4

YETKİNLİKLER
Öğrenme Yetkinliği
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Dil ve konuşma terapisi ile ilgili hizmetlerin etkinliği, devamlılığı ve kalitesinin ölçülmesinin yanı sıra dil ve konuşma bilimi ile ilgili olarak eğitim ve uygulama çalışmalarında bulunur.			2

YETKİNLİKLER
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Adli makamlar ile özel ve devlet kurumları nezdinde alanıyla ilgili bilir kişilik görevlerini yerine getirir.		1

YETKİNLİKLER
Alana Özgü Yetkinlik
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Mesleki standartların ve politikaların geliştirilmesini sağlar. Bilgiye dayalı yeni yöntemlerin ve programların geliştirilmesi için temel ve uygulamalı araştırmaların planlanması ve yürütülmesi; değerlendirme ve rehabilitasyon yaklaşımlarının etkinliğini belirleyerek; diğer meslek grupları ve halk ile çalışma sonuçlarını paylaşır, mesleki ve teknik standartların geliştirilmesine katkıda bulunur.				3

DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri	Etkinlik(hafta sayısı)	Süresi(saat sayısı)	Toplam İş Yükü
Ders	14	2	28
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme	0	0	0
Arazi Çalışması	0	0	0
Grup Çalışması / Ödevi	0	0	0
Laboratuvar	0	0	0
Okuma	0	0	0
Ödev	0	0	0
Proje Hazırlama	0	0	0
Seminer	0	0	0
Staj	0	0	0
Teknik Gezi	0	0	0
Web Tab. Öğrenme	0	0	0
Uygulama	0	0	0
Yerinde Uygulama	0	0	0
Mesleki Faaliyet	0	0	0
Sosyal Faaliyet	0	0	0
Tez Hazırlama	0	0	0
Alan Çalışması	0	0	0
Rapor Yazma	0	0	0
Final Sınavı	1	1	1
Final Sınavı Hazırlığı	12	4	48
Ara Sınav	1	1	1
Ara Sınav Hazırlığı	4	4	16
Kısa Sınav	1	1	1
Kısa Sınav Hazırlığı	3	2	6
TOPLAM	36	0	101