TR EN

ORTA TÜRKÇE II DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ

Kodu Dersin Adı Yarıyıl Süresi(T+U) Kredisi AKTS Kredisi
TDE314 ORTA TÜRKÇE II 6 3 3 8

DERS BİLGİLERİ

Dersin Öğretim Dili : Türkçe
Dersin Düzeyi LİSANS, TYY: + 6.Düzey, EQF-LLL: 6.Düzey, QF-EHEA: 1.Düzey
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Veriliş Şekli -
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. HACER GÜLŞEN
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi
Ders Ön Koşulu Yok

AMAÇ VE İÇERİK

Amaç: Dersin amacı; öğrenciye, Harezm-Altınordu Türkçesinin, Kıpçak Türkçesinin ve Çağatay Türkçesinin ses ve şekil özellikleri, bu devirlerin eserleri, bu devirlerin Türk dili tarihindeki yerleri, bu devirlerin eserlerinin fonetik, morfolojik ve semantik açısından incelenmesi konularını kavratmaktır.
İçerik: Ders; Harezm-Altınordu Türkçesinin, Kıpçak Türkçesinin ve Çağatay Türkçesinin ses ve şekil özellikleri, bu devirlerin eserleri, bu devirlerin Türk dili tarihindeki yerleri, bu devirlerin eserlerinin fonetik, morfolojik ve semantik açısından incelenmesi konularını kapsar.

DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.)

Harezm-Altınordu Türkçesinin, Kıpçak Türkçesinin ve Çağatay Türkçesinin ses ve şekil özelliklerini hatırlar.
Harezm-Altınordu Türkçesi, Kıpçak Türkçesi ve Çağatay Türkçesi devirlerinde kaleme alınmış edebî metinleri listeler.
Harezm-Altınordu Türkçesinin, Kıpçak Türkçesinin ve Çağatay Türkçesinin sözvarlığını, metinler üzerinde morfolojik açıdan inceler.
Harezm-Altınordu Türkçesinin, Kıpçak Türkçesinin ve Çağatay Türkçesinin ses ve şekil özelliklerini Türkçenin tarihi lehçelerinin ses ve şekil özellikleriyle karşılaştırır.
Harezm-Altınordu Türkçesinin, Kıpçak Türkçesinin ve Çağatay Türkçesinin tarihî Türk lehçeleri içindeki yerini değerlendirir.

HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

Hafta Ön Hazırlık Konular Yöntem
1 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Harezm-Altınordu Türkçesinin mahiyeti Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
2 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Harezm-Altınordu Türkçesinin Türk Dili tarihindeki yeri Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
3 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Harezm-Altınordu Türkçesinin Türk Dili tarihindeki yeri ve ses-şekil özellikleri. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
4 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Kıpçak (Kuzey) Türkçesinin tanıtımı. Kıpçak adının nereden geldiği hakkında bilgi verilmesi ve Kıpçakların tarih sahnesine konumlanışları. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
5 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Kıpçak Türkçesinin klasik edebiyat eserleri, sözlük ve gramer kitapları ve diplomatik yazışmalar hakkında bilgi verilmesi. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
6 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Kıpçakça eserler üzerine yapılan önemli çalışmalar: Codex Cumanicus, Tercümanü Türkî ve Arabî, Kitabü’l-idrâk li Lisanü’l-etrak ...vd. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
7 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Harezm Türkçesi ve Kıpçak Türkçesi arasındaki farklılıklar. Kıpçak Türkçesinin dil özellikleri: Ses özellikleri, morfolojik özellikler, hal ekleri, fiil çekimleri. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
8 - ARA SINAV -
9 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Gülistan tercümesi eserinin tanıtımı. Eserin bir bölümünün Arap harfli metinden okunması. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
10 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Arap harfli Gülistan metninin transkripsiyonu ve kelimelerin morfolojik çözümlenmesi. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
11 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Arap harfli Gülistan metninin transkripsiyonu ve kelimelerin morfolojik çözümlenmesi. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
12 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Çağatay Türkçesinin tanıtımı. Çağatay Türkçesinin önemli sözlüklerinin tanıtımı ve Çağatay adının kökeni hakkında bilgi verilmesi. Çağatay Türkçesinin devirlerinin tanıtımı. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
13 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Çağatay Türkçesinin dil özellikleri: Ünlü değişmeleri, ünsüz değişmeleri, ünlü uyumları. Çağatay Türkçesindeki yapım ekleri. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
14 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Çağatay Türkçesindeki birleşik fiiller. Çağatay Türkçesindeki çekim ve işletme ekleri, hal ekleri. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
15 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Çağatay Türkçesinde isim-fiiller, sıfat-fiiller ve zarf-fiiller. Çağatay Türkçesinde fiil çekimi. Ali Şîr Nevâ’i’nin manzum ve mensur eserleri. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
16 - FİNAL -
17 - FİNAL -

KAYNAKLAR

Argunşah, M. & Sağol Yüksekkaya, G. (2019). Tarihi Türk Lehçeleri: Karahanlıca, Harezmce, Kıpçakça Dersleri. İstanbul: Kesit Yayınları.
Argunşah, M. (2018). Çağatay Türkçesi. İstanbul: Kesit Yayınları.
Ata, A. (2014), Harezm-Altınordu Türkçesi, Ankara: Ankara Üni. Yay.
Ata, A. (2014). Çağatay Türkçesinin İlk Devresi Harezm-Altın Ordu Türkçesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınevi.
Clauson, S. G. (1971). Etymological Dictionary of Pre-thirteenth-century Turkish. Oxford: Clarendon Press.
Eckmann, J. (2014), Harezm-Altınordu ve Kıpçak Türkçesi Üzerine Araştırmalar, Ankara: TDK.
Karamanlıoğlu, A. F. (1989). Seyf-i Sarâyî Gülistan Tercümesi (Kitâb Gülistan bi’t-Türkî). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Paçacıoğlu, B. (2003), Orta Türkçe, Sivas: Dilek Offset.
Toparlı, R. & Vural, H. (2007). Harezm Türkçesi. Tokat.
Ünlü, S. (2012). Harezm-Altınordu Türkçesi Sözlüğü. Konya: Eğitim Yayınevi.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi Etkinlik Sayısı Katkı Yüzdesi Açıklama
(0) Etkisiz (1) En Düşük (2) Düşük (3) Orta (4) İyi (5) Çok İyi
0 1 2 3 4 5

DERSİN PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARINA KATKISI

KNOWLEDGE
Theoretical
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Recognize the alphabets used by Turks in the historical process, especially Ottoman Turkish alphabet.
5
2
Recognize the distinguished examples of World Literature in the forms of verse and prose.
2
3
Defend the idea that Turkish literature has national and genuine cultural identity
3
KNOWLEDGE
Factual
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Use professional English to be able to benefit from international academic publications.
0
2
Act according to social, scientific, cultural and ethical values in all kinds of studies related to the field.
5
3
Examine the bibliography of the studies on Turkish Language and Literature according to countries and schools in written, printed and electronic media.
4
SKILLS
Cognitive
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Examine Turkish grammar in historical-comparative terms in terms of sound, form, syntax, semantics and vocabulary by using general linguistics methods and theories
5
2
Examine the course materials, research methods, information and theories used in Turkish Language and Literature Program.
3
3
Discuss the historical development of Contemporary Turkish Literature and the texts on the historical period and the cultural atmosphere.
1
SKILLS
Practical
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Evaluate the knowledge and skills acquired in the field of Turkish language and literature with a critical approach and with the help of interdisciplinary information.
1
2
Use philosophy, sociology, law, economics, etc. and makes interdisciplinary interpretations.
1
3
Evaluate the new trends in World Literature especially in Contemporary Turkish Literature.
0
OCCUPATIONAL
Autonomy & Responsibility
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Solve problems encountered in the field as individual and as member of a team.
5
OCCUPATIONAL
Learning to Learn
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Evaluate the knowledge and theories of Contemporary Literature in terms of literature and linguistics within the framework of certain theories.
0
2
Evaluate the extent to which Turkish Language and Literature is influenced by the civilization circles in which it is a part of.
5
OCCUPATIONAL
Communication & Social
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Evaluates the fields of application of sustainability in the field of Turkish Language and Literature.
3
2
Research and study at the academic level.
3
OCCUPATIONAL
Occupational and/or Vocational
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Evaluate all subjects related to Turkish Language and Literature in the context of “The Integrity of Turkish Language and Literature".
5

DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ

Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri Etkinlik(hafta sayısı) Süresi(saat sayısı) Toplam İş Yükü
Ders 14 3 42
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme 12 10 120
Arazi Çalışması 0 0 0
Grup Çalışması / Ödevi 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Okuma 0 0 0
Ödev 0 0 0
Proje Hazırlama 0 0 0
Seminer 0 0 0
Staj 0 0 0
Teknik Gezi 0 0 0
Web Tab. Öğrenme 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Yerinde Uygulama 0 0 0
Mesleki Faaliyet 0 0 0
Sosyal Faaliyet 0 0 0
Tez Hazırlama 0 0 0
Alan Çalışması 0 0 0
Rapor Yazma 0 0 0
Final Sınavı 1 1 1
Final Sınavı Hazırlığı 1 20 20
Ara Sınav 1 1 1
Ara Sınav Hazırlığı 1 18 18
Kısa Sınav 0 0 0
Kısa Sınav Hazırlığı 0 0 0
TOPLAM 30 0 202
Genel Toplam 202
Toplam İş Yükü / 25.5 7,9
Dersin AKTS(ECTS) Kredisi 8,0