TR EN

ORTA TÜRKÇE I DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ

Kodu Dersin Adı Yarıyıl Süresi(T+U) Kredisi AKTS Kredisi
TDE327 ORTA TÜRKÇE I 5 3 3 8

DERS BİLGİLERİ

Dersin Öğretim Dili : Türkçe
Dersin Düzeyi LİSANS, TYY: + 6.Düzey, EQF-LLL: 6.Düzey, QF-EHEA: 1.Düzey
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Veriliş Şekli -
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. HACER GÜLŞEN
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi Dr.Öğr.Üyesi TÜRKAN KORKMAZ BULUT
Ders Ön Koşulu Yok

AMAÇ VE İÇERİK

Amaç: Dersin amacı; öğrenciye Karahanlı Türkçesinin ve Harezm Türkçesinin ses ve şekil özellikleri, Karahanlı Türkçesi ve Harezm Türkçesi devirlerinde kaleme alınmış edebî metinler, Karahanlı Türkçesinin ve Harezm Türkçesinin tarihî Türk lehçeleri içindeki yeri konularını kavratmaktır.
İçerik: Ders; Karahanlı Türkçesinin ve Harezm Türkçesinin ses ve şekil özellikleri, Karahanlı Türkçesi ve Harezm Türkçesi devirlerinde kaleme alınmış edebî metinler, Karahanlı Türkçesi ve Harezm Türkçesinin tarihî Türk lehçeleri içindeki yeri konularını kapsamaktadır.

DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.)

Karahanlı Türkçesinin ve Harezm Türkçesinin ses ve şekil özelliklerini hatırlar.
Karahanlı Türkçesi ve Harezm Türkçesi devrinde kaleme alınmış edebî metinleri listelerler.
Karahanlı Türkçesinin ve Harezm Türkçesinin sözvarlığını, metinler üzerinde morfolojik açıdan inceler.
Karahanlı Türkçesinin ve Harezm Türkçesinin ses ve şekil özelliklerini Türkçenin tarihi lehçelerinin ses ve şekil özellikleriyle karşılaştırırlar.
Karahanlı Türkçesinin ve Harezm Türkçesinin tarihî Türk lehçeleri arasındaki yerini değerlendirirler.

HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

Hafta Ön Hazırlık Konular Yöntem
1 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Karahanlı Türkçesinin mahiyeti. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
2 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Karahanlı Türkçesinin Türk Dili Tarihi içerisindeki yeri. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
3 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Karahanlı Türkçesinin sesbilgisi Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
4 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Karahanlı Türkçesinin biçimbilgisi Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
5 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Karahanlı Türkçesi metinleri: Kutadgu Bilig adlı eserin tanıtımı. Eserin Türk edebiyatındaki yeri ve önemi. Eserin Nüshalarının tanıtımı ve eser üzerine yapılan çalışmalar hakkında bilgi verilmesi. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
6 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Karahanlı Türkçesi metinleri: Kitâbu Dîvânü Lûgati’t-Türk adlı eserin tanıtımı. Eserin Türk edebiyatındaki yeri ve önemi. Eserin Nüshalarının tanıtımı ve eser üzerine yapılan çalışmalar hakkında bilgi verilmesi. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
7 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Karahanlı Türkçesi metinleri: Atebetü’l-Hakâyık adlı eserin tanıtımı. Eserin Türk edebiyatındaki yeri ve önemi. Eserin nüshalarının tanıtımı ve eser üzerinde yapılan çalışmalar hakkında bilgi verilmesi. Karahanlı Türkçesi ile yazılmış Kur’an tercümesi ve bu tercümenin nüshaları. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
8 - ARA SINAV -
9 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Kutadgu Bilig’den alınan örnek cümlelerin incelenmesi ve kelimelerin morfolojik çözümlemesi. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
10 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Dîvânü Lûgati’t-Türk’ten alınan örnek cümlelerin incelenmesi ve kelimelerin morfolojik çözümlemesi. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
11 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Atebetü’l-Hakâyık’tan alınan örnek cümlelerin incelenmesi ve kelimelerin morfolojik çözümlemesi. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
12 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Harezm Türkçesine giriş: Harezm Türkçesi hakkında genel bilgilerin verilmesi ve Harezm Türkçesi ile Karahanlı Türkçesi arasındaki önemli farklılıklar. ÖDEV TESLİMİ. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
13 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Harezm Türkçesinin sesbilgisi Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
14 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Harezm Türkçesinin biçimbilgisi Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
15 Literatür Tarama, Kaynak Okuma Harezm Türkçesi eserleri: Mukaddimetü’l Edeb, Kısasu’l-Enbiyâ...vd. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
16 - FİNAL -
17 - FİNAL -

KAYNAKLAR

Arat, R. R. (2003), Kutadgu Bilig, Ankara: TTK.
Arat, R. R. (2006), Atebetü’l-Hakayık, Ankara: TDK.
Argunşah, M. & Sağol Yüksekkaya, G. (2019). Tarihi Türk Lehçeleri: Karahanlıca, Harezmce, Kıpçakça Dersleri. İstanbul: Kesit Yayınları.
Ata, A. (2014). Çağatay Türkçesinin İlk Devresi Harezm-Altın Ordu Türkçesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınevi.
Clauson, G. (1971), Etymological Dictionary of Pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press.
Ercilasun, A. B. & Akkoyunlu, Z. (2020). Kâşgarlı Mahmud, Dîvânu Lugâti’t-Türk, Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Hacıeminoğlu, N. (2019). Karahanlı Türkçesi Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Taş, İ. (2020). Kutadgu Bilig’de Söz Yapımı. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Ünlü, S. (2012). Harezm-Altınordu Türkçesi Sözlüğü. Konya: Eğitim Yayınevi.
Ünlü, S. (2012). Karahanlı Türkçesi Sözlüğü. Konya: Eğitim Yayınevi.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi Etkinlik Sayısı Katkı Yüzdesi Açıklama
(0) Etkisiz (1) En Düşük (2) Düşük (3) Orta (4) İyi (5) Çok İyi
0 1 2 3 4 5

DERSİN PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARINA KATKISI

KNOWLEDGE
Theoretical
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Recognize the alphabets used by Turks in the historical process, especially Ottoman Turkish alphabet.
5
2
Recognize the distinguished examples of World Literature in the forms of verse and prose.
1
3
Defend the idea that Turkish literature has national and genuine cultural identity
3
KNOWLEDGE
Factual
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Use professional English to be able to benefit from international academic publications.
0
2
Act according to social, scientific, cultural and ethical values in all kinds of studies related to the field.
5
3
Examine the bibliography of the studies on Turkish Language and Literature according to countries and schools in written, printed and electronic media.
4
SKILLS
Cognitive
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Examine Turkish grammar in historical-comparative terms in terms of sound, form, syntax, semantics and vocabulary by using general linguistics methods and theories
5
2
Examine the course materials, research methods, information and theories used in Turkish Language and Literature Program.
3
3
Discuss the historical development of Contemporary Turkish Literature and the texts on the historical period and the cultural atmosphere.
1
SKILLS
Practical
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Evaluate the knowledge and skills acquired in the field of Turkish language and literature with a critical approach and with the help of interdisciplinary information.
1
2
Use philosophy, sociology, law, economics, etc. and makes interdisciplinary interpretations.
1
3
Evaluate the new trends in World Literature especially in Contemporary Turkish Literature.
0
OCCUPATIONAL
Autonomy & Responsibility
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Solve problems encountered in the field as individual and as member of a team.
5
OCCUPATIONAL
Learning to Learn
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Evaluate the knowledge and theories of Contemporary Literature in terms of literature and linguistics within the framework of certain theories.
0
2
Evaluate the extent to which Turkish Language and Literature is influenced by the civilization circles in which it is a part of.
5
OCCUPATIONAL
Communication & Social
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Evaluates the fields of application of sustainability in the field of Turkish Language and Literature.
2
2
Research and study at the academic level.
2
OCCUPATIONAL
Occupational and/or Vocational
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Evaluate all subjects related to Turkish Language and Literature in the context of “The Integrity of Turkish Language and Literature".
5

DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ

Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri Etkinlik(hafta sayısı) Süresi(saat sayısı) Toplam İş Yükü
Ders 14 3 42
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme 13 10 130
Arazi Çalışması 0 0 0
Grup Çalışması / Ödevi 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Okuma 0 0 0
Ödev 0 0 0
Proje Hazırlama 0 0 0
Seminer 0 0 0
Staj 0 0 0
Teknik Gezi 0 0 0
Web Tab. Öğrenme 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Yerinde Uygulama 0 0 0
Mesleki Faaliyet 0 0 0
Sosyal Faaliyet 0 0 0
Tez Hazırlama 0 0 0
Alan Çalışması 0 0 0
Rapor Yazma 0 0 0
Final Sınavı 1 1 1
Final Sınavı Hazırlığı 1 20 20
Ara Sınav 1 1 1
Ara Sınav Hazırlığı 1 10 10
Kısa Sınav 0 0 0
Kısa Sınav Hazırlığı 0 0 0
TOPLAM 31 0 204
Genel Toplam 204
Toplam İş Yükü / 25.5 8
Dersin AKTS(ECTS) Kredisi 8,0