İTKİ SİSTEMLERİ DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ

Kodu	Dersin Adı	Yarıyıl	Süresi(T+U)	Kredisi	AKTS Kredisi
IHA154	İTKİ SİSTEMLERİ	2	2	2	4

DERS BİLGİLERİ
Dersin Öğretim Dili :	Türkçe
Dersin Düzeyi	ÖNLİSANS, TYY: + 5.Düzey, EQF-LLL: 5.Düzey, QF-EHEA: Kısa Düzey
Dersin Türü	Zorunlu
Dersin Veriliş Şekli	-
Dersin Koordinatörü	Öğr.Gör. BETÜL GENÇASLAN
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi
Ders Ön Koşulu	Yok

AMAÇ VE İÇERİK
Amaç:	Dersin amacı, gaz türbinlerinin temel prensiplerini ve temel tasarım aşamaları yöntemlerini öğretmektir.
İçerik:	Öğrenci, İnsansız Hava Araçları itki sistemleri hakkında genel bilgi sahibi olur, İnsansız Hava Aracı İtki Konfigürasyonlarını kavrar, Elektrikli ve Benzinli Motorlar hakkında bilgi sahibi olur, Elektronik Hız Kontrol Devrelerini kavrar, İçten Yanmalı İHA Motorlarında Kullanılan Yakıt Tiplerini öğrenir, Yakıt Emisyonları hakkında bilgi sahibi olur, Enerji Depolama Sistemleri hakkında bilgi sahibi olur, Alternatif Enerji Kaynakları hakkında bilgi sahibi olur, Pervane Teorisi hakkında bilgi sahibi olur, Dişli Sistemleri hakkında bilgi sahibi olur.

DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.)
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler; Gaz türbin tiplerini ve tasarım işlemlerini karşılaştırabilecektir. Yanma temelindeki prensipleri tartışabilecektir. Türbomakinaların temel prensiplerini tanımlayabilecektir. Gaz türbinin temel bileşenlerini açıklayabilecektir. Aerodinamik temelinde kanat profile ve geometri belirleyebilecektir. Türbin performasını tanımlayabilecektir.

HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
Hafta	Ön Hazırlık	Konular	Yöntem
1	Türbin Motorlar	Turbojet, turbofan, turboşaft ve turbopropeller motorların yapısal ayarlamaları ve çalışması;	Anlatım , Sunum, Uygulama, Soru Cevap
2	Türbin Motorlar	Turbojet, turbofan, turboşaft ve turbopropeller motorların yapısal ayarlamaları ve çalışması;	Anlatım , Sunum, Uygulama, Soru Cevap
3	Türbin Motorlar	Elektronik Motor kontrolü ve yakıt ölçüm sistemleri (FADEC).	Anlatım , Sunum, Uygulama, Soru Cevap
4	Türbin Motorlar	Elektronik Motor kontrolü ve yakıt ölçüm sistemleri (FADEC).	Anlatım , Sunum, Uygulama, Soru Cevap
5	Türbin Motorlar	Elektronik Motor kontrolü ve yakıt ölçüm sistemleri (FADEC).	Anlatım , Sunum, Uygulama, Soru Cevap
6	Motor Gösterge Sistemleri	Egzos gazı sıcaklığı/Kademeler arası türbin sıcaklık sistemleri; Motor hızı; Motor Thrust Göstergesi: Motor Basıncı Oranı, motor türbin tahliye basıncı veya jet (egzos) borusu basınç sistemleri; Yağ basıncı ve sıcaklığı; Yakıt basıncı, sıcaklığı ve akımı; Manifold basıncı; Motor torku; Pervane hızı	Anlatım , Sunum, Uygulama, Soru Cevap
7	Motor Gösterge Sistemleri	Egzos gazı sıcaklığı/Kademeler arası türbin sıcaklık sistemleri; Motor hızı; Motor Thrust Göstergesi: Motor Basıncı Oranı, motor türbin tahliye basıncı veya jet (egzos) borusu basınç sistemleri; Yağ basıncı ve sıcaklığı; Yakıt basıncı, sıcaklığı ve akımı; Manifold basıncı; Motor torku; Pervane hızı	Anlatım , Sunum, Uygulama, Soru Cevap
8	-	ARA SINAV	-
9	Motor Gösterge Sistemleri	Egzos gazı sıcaklığı/Kademeler arası türbin sıcaklık sistemleri; Motor hızı; Motor Thrust Göstergesi: Motor Basıncı Oranı, motor türbin tahliye basıncı veya jet (egzos) borusu basınç sistemleri; Yağ basıncı ve sıcaklığı; Yakıt basıncı, sıcaklığı ve akımı; Manifold basıncı; Motor torku; Pervane hızı	Anlatım , Sunum, Uygulama, Soru Cevap
10	Motor Gösterge Sistemleri	Egzos gazı sıcaklığı/Kademeler arası türbin sıcaklık sistemleri; Motor hızı; Motor Thrust Göstergesi: Motor Basıncı Oranı, motor türbin tahliye basıncı veya jet (egzos) borusu basınç sistemleri; Yağ basıncı ve sıcaklığı; Yakıt basıncı, sıcaklığı ve akımı; Manifold basıncı; Motor torku; Pervane hızı	Anlatım , Sunum, Uygulama, Soru Cevap
11	Motor Gösterge Sistemleri	Egzos gazı sıcaklığı/Kademeler arası türbin sıcaklık sistemleri; Motor hızı; Motor Thrust Göstergesi: Motor Basıncı Oranı, motor türbin tahliye basıncı veya jet (egzos) borusu basınç sistemleri; Yağ basıncı ve sıcaklığı; Yakıt basıncı, sıcaklığı ve akımı; Manifold basıncı; Motor torku; Pervane hızı	Anlatım , Sunum, Uygulama, Soru Cevap
12	Motor Gösterge Sistemleri	Egzos gazı sıcaklığı/Kademeler arası türbin sıcaklık sistemleri; Motor hızı; Motor Thrust Göstergesi: Motor Basıncı Oranı, motor türbin tahliye basıncı veya jet (egzos) borusu basınç sistemleri; Yağ basıncı ve sıcaklığı; Yakıt basıncı, sıcaklığı ve akımı; Manifold basıncı; Motor torku; Pervane hızı	Anlatım , Sunum, Uygulama, Soru Cevap
13	Motor Gösterge Sistemleri	Egzos gazı sıcaklığı/Kademeler arası türbin sıcaklık sistemleri; Motor hızı; Motor Thrust Göstergesi: Motor Basıncı Oranı, motor türbin tahliye basıncı veya jet (egzos) borusu basınç sistemleri; Yağ basıncı ve sıcaklığı; Yakıt basıncı, sıcaklığı ve akımı; Manifold basıncı; Motor torku; Pervane hızı Egzos gazı sıcaklığı/Kademeler arası türbin sıcaklık sistemleri; Motor hızı; Motor Thrust Göstergesi: Motor Basıncı Oranı, motor türbin tahliye basıncı veya jet (egzos) borusu basınç sistemleri; Yağ basıncı ve sıcaklığı; Yakıt basıncı, sıcaklığı ve akımı; Manifold basıncı; Motor torku; Pervane hızı	Anlatım , Sunum, Uygulama, Soru Cevap
14	Motor Gösterge Sistemleri	Egzos gazı sıcaklığı/Kademeler arası türbin sıcaklık sistemleri; Motor hızı; Motor Thrust Göstergesi: Motor Basıncı Oranı, motor türbin tahliye basıncı veya jet (egzos) borusu basınç sistemleri; Yağ basıncı ve sıcaklığı; Yakıt basıncı, sıcaklığı ve akımı; Manifold basıncı; Motor torku; Pervane hızı Egzos gazı sıcaklığı/Kademeler arası türbin sıcaklık sistemleri; Motor hızı; Motor Thrust Göstergesi: Motor Basıncı Oranı, motor türbin tahliye basıncı veya jet (egzos) borusu basınç sistemleri; Yağ basıncı ve sıcaklığı; Yakıt basıncı, sıcaklığı ve akımı; Manifold basıncı; Motor torku; Pervane hızı	Anlatım , Sunum, Uygulama, Soru Cevap
15	Motor Gösterge Sistemleri	Egzos gazı sıcaklığı/Kademeler arası türbin sıcaklık sistemleri; Motor hızı; Motor Thrust Göstergesi: Motor Basıncı Oranı, motor türbin tahliye basıncı veya jet (egzos) borusu basınç sistemleri; Yağ basıncı ve sıcaklığı; Yakıt basıncı, sıcaklığı ve akımı; Manifold basıncı; Motor torku; Pervane hızı Egzos gazı sıcaklığı/Kademeler arası türbin sıcaklık sistemleri; Motor hızı; Motor Thrust Göstergesi: Motor Basıncı Oranı, motor türbin tahliye basıncı veya jet (egzos) borusu basınç sistemleri; Yağ basıncı ve sıcaklığı; Yakıt basıncı, sıcaklığı ve akımı; Manifold basıncı; Motor torku; Pervane hızı	Anlatım , Sunum, Uygulama, Soru Cevap
16	-	FİNAL	-
17	-	FİNAL	-

KAYNAKLAR

KAYNAKLAR Hill, Philip G.1932- , Peterson, Carl R; Mechanics and thermodynamics of propulsion ; 2nd ed; Addison-Wesley, 1992.Drones: An Illustrated Guide to the Unmanned Aircraft That Are Filling Our Skies di Martin J. Dougherty Professional Drone Pilot's Checklist & Field Manual Six-Word Lessons for the Drone Hobbyist 100 Lessons to Fly Your Drone Safely with Skill and Confidence Elektrik Motorları Ve Sürücüleri - Ali Özdemir Temel Elektrik - Elektronik - Hüseyin Demirel Elektronik Devre Elemanları ve Elektronik Devreler - Hüseyin Demirel H.SARAVANAMUTTOO, G. ROGERS, H COHEN, PV STRAZNICKY, AC NIX; Gaz Turbine Theory 7, Baskı, Pearson Education Limited, 2017

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi	Etkinlik Sayısı	Katkı Yüzdesi	Açıklama

(0) Etkisiz	(1) En Düşük	(2) Düşük	(3) Orta	(4) İyi	(5) Çok İyi
0	1	2	3	4	5

BİLGİ
Kuramsal
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	İHA teknolojisinin temel ilkeleri, çalışma prensipleri, aerodinamik, uçuş teorisi ve havacılıkla ilgili yasal düzenlemeler gibi konularda sahip olunan bilgiler bütünüdür. Bu bilgi, öğrencilere İHA sistemlerinin nasıl çalıştığını anlama ve teknik detaylara hâkim olma yetisi kazandırır.					4

BİLGİ
Olgusal
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	İHA'ların pratikteki kullanım alanlarını, uygulama senaryolarını ve gerçek dünya verilerini içeren bilgi türüdür. Öğrenciler, İHA teknolojisinin tarım, güvenlik, haritalama, arama-kurtarma gibi farklı alanlardaki uygulamalarını inceleyerek, teorik bilgi ile pratiği birleştirirler.			2

BECERİLER
Bilişsel
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Analitik düşünme, problem çözme, yaratıcılık, eleştirel düşünme ve karar verme gibi zihinsel işlemleri içerir. İHA operatörleri, çeşitli senaryolar karşısında hızlı ve etkili kararlar alabilme yeteneğine sahip olmalıdır ve bu beceriler, eğitim sürecinin önemli bir parçasını oluşturur.						5

BECERİLER
Uygulamalı
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Öğrencilerin teorik bilgilerini pratikte etkin bir şekilde kullanabilme yeteneklerini ifade eder. Bu beceriler arasında İHA'ların uçuşa hazırlık, kullanılabilirlik testleri, bakım ve onarım işlemleri, veri toplama ve analiz etme gibi uygulamalı görevler yer almaktadır. Öğrenciler, simülasyonlar ve saha uygulamaları aracılığıyla bu becerileri geliştirir, gerçek dünya senaryolarında İHA’ların etkin bir şekilde nasıl kullanılacağını öğrenirler.				3

YETKİNLİKLER
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Öğrencilerin kendi başlarına çalışma yeteneklerini geliştirmeleri ve İHA operasyonlarında görev aldıkları zaman sorumluluklarını yerine getirebilmeleri anlamına gelir. Bu yetenekler, bireysel projelerdeki özgüvenleri ve iş disiplinleri açısından kritik öneme sahiptir.				3

YETKİNLİKLER
Öğrenme Yetkinliği
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Öğrencilerin bilgi edinme, yeni teknolojilere adapte olma ve sürekli öğrenme becerilerini geliştirmeleri üzerine odaklanır. İHA teknolojisi hızla gelişen bir alan olduğundan, öğrencilerin güncel bilgiler edinme ve kendilerini geliştirme yetkisi büyük önem taşır.			2

YETKİNLİKLER
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	öğrencilere etkili iletişim kurma, takım çalışması yapabilme ve işbirliği yapabilme becerilerini kazandırır. İHA operasyonları genellikle ekip halinde yürütüldüğü için, öğrencilerin diğer operatörler, mühendisler ve paydaşlarla etkili bir şekilde iletişim kurmaları gerekmektedir.				3

YETKİNLİKLER
Alana Özgü Yetkinlik
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	İHA teknolojisi ve operatörlüğü ile ilgili belirli bilgi ve beceri kümesini ifade eder. Bu yetkinlikler, İHA sistemlerinin tasarımını anlama, veri analizi, misyon planlama, uçuş yönetim yazılımlarını kullanabilme ve yasal düzenlemelere uyum sağlama gibi alanlarda derinlemesine bilgi birikimini kapsar. Öğrenciler, bu yetkinlikler sayesinde sektördeki çeşitli roller için gerekli olan özel ve teknik bilgilere sahip olurlar.			2

DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri	Etkinlik(hafta sayısı)	Süresi(saat sayısı)	Toplam İş Yükü
Ders	14	2	28
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme	14	2	28
Arazi Çalışması	0	0	0
Grup Çalışması / Ödevi	0	0	0
Laboratuvar	0	0	0
Okuma	0	0	0
Ödev	2	10	20
Proje Hazırlama	0	0	0
Seminer	0	0	0
Staj	0	0	0
Teknik Gezi	0	0	0
Web Tab. Öğrenme	0	0	0
Uygulama	0	0	0
Yerinde Uygulama	0	0	0
Mesleki Faaliyet	0	0	0
Sosyal Faaliyet	0	0	0
Tez Hazırlama	0	0	0
Alan Çalışması	0	0	0
Rapor Yazma	0	0	0
Final Sınavı	1	10	10
Final Sınavı Hazırlığı	0	0	0
Ara Sınav	1	10	10
Ara Sınav Hazırlığı	0	0	0
Kısa Sınav	0	0	0
Kısa Sınav Hazırlığı	0	0	0
TOPLAM	32	0	96