TR EN

METEOROLOJİ DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ

Kodu Dersin Adı Yarıyıl Süresi(T+U) Kredisi AKTS Kredisi
HLP254 METEOROLOJİ 4 3 3 6

DERS BİLGİLERİ

Dersin Öğretim Dili : Türkçe
Dersin Düzeyi ÖNLİSANS, TYY: + 5.Düzey, EQF-LLL: 5.Düzey, QF-EHEA: Kısa Düzey
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Veriliş Şekli -
Dersin Koordinatörü Öğr.Gör. İSMAİL HAKKI SERİ
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi
Ders Ön Koşulu Yok

AMAÇ VE İÇERİK

Amaç: Atmosfer bilimlerinin konularına ve ilkelerine dair temel oluşturmak. Meteoroloji ile ilgili havacılık pratiklerini tanıtmak.
İçerik: Dünyanın Atmosferi, Enerji: Dünyanın ve Atmosferin Isınması, Mevsimsel ve Günlük Sıcaklıklar, Atmosferik Nem, Yoğuşma: Çiy, Sis, Bulutlar, Yağış, Hava Basıncı ve Rüzgar, Siklonlar, Cepheler ve Fırtınalar, Hava Tahmini, İklim Değişikliği, Havacılık Meteorolojisi

DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.)

Atmosferin oluşumunu ve günümüze geliş süreçlerini anlatır.
Hava ve iklimi tanımlarken meteoroloji bilimine olan ihtiyacı ortaya koyar.
Güneş radyasyonunun atmosfer hareketlerindeki rolünü açıklar.
Mevsimlerin oluşumunu ve dünyadaki mevsimleri anlatır.
Atmosfer neminin hava olaylarının gerçekleşmesindeki payını özetler.
Yoğuşmanın fiziksel temsilini yapar. Çiy, sis ve bulutların oluşumunu anlatır.
Yağışların nasıl gerçekleştiğini ortaya koyar. Yağış süreçlerini ve tiplerini açıklar.
Hava basıncını açıklar ve rüzgarların oluşumdaki rolünü ortaya koyar.
Siklon, cephe ve fırtınalar arasındaki bağıntıları anlatır.
Sayısal hava tahminine dair güncel araçlarla hava tahminlerinin gerçekleştirilmesine dair bilgiler sunar.
İklim değişikliğinin sebepleri ve sonuçlarını açıklar. Etki azaltma stratejilerini ortaya koyar.
Meteorolojinin havacılıktaki pratiklerine dair bilgiler sunar.

HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

Hafta Ön Hazırlık Konular Yöntem
1 Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler Dünyanın Atmosferi Bölüm I I. Atmosfere Genel Bakış i. Atmosferin Kompozisyonu ii. Atmosferin Geçmişi II. Atmosferin Dikey Yapısı i. Hava Basıncı ve Yoğunluğu ii. Atmosferin Katmanları 1. Enversiyon 2. Kararlılık III. Hava ve İklim i. Meteorolojinin Doğuşu ii. Uydu Verilerinin İncelenişi iii. Fırtına Çeşitleri iv. Hava Kartlarına Genel Bakış v. Meteorolojinin Hayatımızdaki ve Havacılıktaki Önemi IV. Özet, Sorular ve Geribildirimler Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler
2 Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler Dünyanın Atmosferi Bölüm II I. Radyasyon i. Radyasyon ve Sıcaklık ii. Güneş ve Yer Radyasyonu iii. Çevresel Etkiler ve UV Radyasyonu II. Enerji Bütçesi i. Seçici Absorblayıcılar ve Atmosfer Sera Etkisi ii. Sera Etkisini Artıran Faktörler iii. Havanın Alttan Isınması III. Güneş Enerjisi i. Atmosferde Saçılma ve Yansıma ii. Dünyanın Yıllık Enerji Dengesi iii. Güneşin Karakteristikleri IV. Özet, Sorular ve Geribildirimler Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler
3 Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler Enerji: Dünyanın ve Atmosferin Isınması I. Enerji, Sıcaklık ve Isı i. Sıcaklık Ölçüleri II. Nem ve Su Buharının Isınmadaki Rolü i. Spesifik ve Gizli Isı ii. Çiy Noktası Sıcaklığı III. Özet, Sorular ve Geribildirimler Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler
4 Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler Mevsimsel ve Günlük Sıcaklıklar I. Mevsimler i. Kuzey Yarımküre Mevsimleri ii. Güney Yarımküre Mevsimleri II. Mevsimsel Varyasyonlar III. Günlük Sıcaklık Varyasyonları iii. Gün vakti ısınması iv. Gece vakti soğuması v. Radyasyon Kaynaklı Enversiyon vi. Ekili Mahsüllerin Soğuktan Korunması IV. Sıcaklığın Kontrolü V. Sıcaklık Verileri VI. Konfor Sıcaklığı VII. Özet, Sorular ve Geribildirimler Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler
5 Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler Atmosferik Nem I. Suyun Atmosferdeki Sirkülasyonu II. Suyun Halleri III. Buharlaşma, Yoğuşma ve Doyma IV. Nem i. Mutlak Nem ii. Spesifik Nem iii. Buhar Basıncı iv. Bağıl Nem v. Bağıl Nem ve Çiy Noktası İlişkisi vi. Bağıl Nem ve İnsan Konforu vii. Nem Ölçümleri V. Özet, Sorular ve Geribildirimler Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler
6 Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler Çiy, Don ve Buzlanma I. Yoğuşma Çekirdeği II. Pus III. Sis i. Radyasyon Sisi ii. Adveksiyon Sisi iii. Yamaç Sisi iv. Buharlaşma (Karışma) Sisi IV. Sisli Hava V. Özet, Sorular ve Geribildirimler Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler
7 Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler Bulutlar I. Atmosfer Kararlılığı II. Bulut Oluşumu III. Bulutların Sınıflandırılması i. Yukarı Seviye Bulutları ii. Orta Seviye Bulutları iii. Aşağı Seviye Bulutları iv. Dikey Gelişime Sahip Bulutlar v. Sıra dışı Bulutlar IV. Uydu Gözlemleri i. Bulut Tepesi Ölçümleri V. Özet, Sorular ve Geribildirimler Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler
8 - ARA SINAV -
9 Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler Yağış I. Yağış Süreçleri i. Bulut Taneciği Gelişimi ii. Çarpışma ve Birleşme iii. Buz Kristalleri iv. Bulut Tohumlama ve Yağış v. Bulutlarda Yağış II. Yağış Tipleri i. Yağmur ii. Kar 1. Kar Tanecikleri 2. Kar Yağışı 3. Kar Örtüsü 4. Sleet ve Donan Yağmur III. Özet, Sorular ve Geribildirimler Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler
10 Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler Hava Basıncı ve Rüzgar I. Atmosfer Basıncı i. Yatay Basınç Değişimi ii. Günlük Basınç Değişimi iii. Yer ve Yukarı Seviye Kartları II. Newton’un Hareket Yasası III. Rüzgarlara Hükmeden Kuvvetler i. Basınç Gradyan Kuvveti ii. Koriolis Kuvveti iii. Jeostrofik Rüzgar iv. Rüzgar Gradyan Kuvveti IV. Yukarı Seviye Kartlarında Rüzgarlar V. Yüzey Rüzgarları VI. Rüzgarlar ve Dikey Hava Hareketleri VII. Özet, Sorular ve Geribildirimler Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler
11 Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler Siklonlar, Cepheler ve Fırtınalar I. Polar Cephe Teorisi i. Orta Enlem Siklonları ii. Yukarı Seviye Dalgaları iii. Jet Akımları iv. Vortisiti, Diverjans v. Polar Alçakları vi. Kaynak Bölgeler II. Hava Kütleleri III. Sınıflandırmalar i. Kontinental Polar ii. Kontinental Arctic iii. Maritim Polar iv. Mariritim Tropikal v. Kontinental Tropikal IV. Cepheler i. Durağan Cepheler ii. Soğuk Cepheler iii. Sıcak Cepheler iv. Oklüde Cepheler V. Fırtınalar i. Bir Fırtınanın Anatomisi ii. Fırtına Hareketleri iii. Fırtınaların Adlandırılması iv. Önemli Fırtınalar VI. Orajlar VII. Özet, Sorular ve Geribildirimler Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler
12 Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler Hava Tahmini I. Rasat Bilgilerinin Toplanması II. Hava Tahmini Araçları III. Hava Tahmini Yöntemleri i. Sayısal Hava Tahmini ii. Hava Tahminleri Nasıl Gelişir? iii. Diğer Tahmin Yöntemleri iv. Tahmin Çeşitleri v. Tahmin Başarısı ve Becerisi vi. Ampirik Hava Tahmini IV. Özet, Sorular ve Geribildirimler Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler
13 Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler İklim Değişikliği I. Geçmişteki İklimler i. Çağlar Boyu İklim ii. Geçtiğimiz 1000 Yılın İklimi iii. 100 Seneyi Aşkın Sıcaklık Trendleri II. İklim Değişikliğinin Muhtemel Sebepleri i. Topoğrafik Değişimler ii. Dünyanın Eksenindeki Varyasyonlar iii. Atmosferdeki Tanecikler iv. Güneş Enerjisindeki Varyasyonlar v. Şehirleşme III. Gelecekteki İklim ve Muhtemel Etkileri IV. Etki Azatlma Stratejileri V. Özet, Sorular ve Geribildirimler Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler
14 Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler Havacılık Meteorolojisi Bölüm I I. Havacılık Meteorolojisinde Tanımlar II. Uçuş Faaliyetleri III. Meteorolojik Parametreler ve Olaylar IV. Türbülans V. Rüzgar Şiiri (Wind Shear) VI. Havacılık Amaçlı Gözlemler i. Havacılık Amaçlı Rutin Hava Raporu (METAR) ii. Havacılık Amaçlı Seçilmiş Özel Hava Raporu (SPECI) VII. Özet, Sorular ve Geribildirimler VIII. Sınavlara Yönelik Alıştırmalar Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler
15 Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler Havacılık Meteorolojisi Bölüm II I. Havacılık Amaçlı Tahminler iii. Genel Açıklamalar iv. Trend Tipi Pist İniş Tahmini II. Meydan Tahmini (TAF) III. Düzeltilmiş Meydan Tahmini IV. Meteorolojik İhbarlar i. Meydan Uyarıları ii. SIGMET Mesajları iii. AIRMET Mesajları iv. GAMET Saha Tahminleri V. EUR VHF VOLMET Yayınları VI. Uçuş Dökümanları VII. Özet, Sorular ve Geribildirimler VIII. Sınavlara Yönelik Alıştırmalar Konu Anlatımı, İnteraktif Sorular ve Problem Çözümü, Örnekler ve Geribildirimler
16 - FİNAL -
17 - FİNAL -

KAYNAKLAR

Mikdat Kadıoğlu, Havacılık Meteorolojisine Giriş, Nobel Akademik Yayıncılık C. Donald Ahrens, Meteorology Today, Cengage

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi Etkinlik Sayısı Katkı Yüzdesi Açıklama
(0) Etkisiz (1) En Düşük (2) Düşük (3) Orta (4) İyi (5) Çok İyi
0 1 2 3 4 5

DERSİN PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARINA KATKISI

BİLGİ
Kuramsal
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
İHA teknolojisinin temel ilkeleri, çalışma prensipleri, aerodinamik, uçuş teorisi ve havacılıkla ilgili yasal düzenlemeler gibi konularda sahip olunan bilgiler bütünüdür. Bu bilgi, öğrencilere İHA sistemlerinin nasıl çalıştığını anlama ve teknik detaylara hâkim olma yetisi kazandırır.
BİLGİ
Olgusal
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
İHA'ların pratikteki kullanım alanlarını, uygulama senaryolarını ve gerçek dünya verilerini içeren bilgi türüdür. Öğrenciler, İHA teknolojisinin tarım, güvenlik, haritalama, arama-kurtarma gibi farklı alanlardaki uygulamalarını inceleyerek, teorik bilgi ile pratiği birleştirirler.
BECERİLER
Bilişsel
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Analitik düşünme, problem çözme, yaratıcılık, eleştirel düşünme ve karar verme gibi zihinsel işlemleri içerir. İHA operatörleri, çeşitli senaryolar karşısında hızlı ve etkili kararlar alabilme yeteneğine sahip olmalıdır ve bu beceriler, eğitim sürecinin önemli bir parçasını oluşturur.
BECERİLER
Uygulamalı
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Öğrencilerin teorik bilgilerini pratikte etkin bir şekilde kullanabilme yeteneklerini ifade eder. Bu beceriler arasında İHA'ların uçuşa hazırlık, kullanılabilirlik testleri, bakım ve onarım işlemleri, veri toplama ve analiz etme gibi uygulamalı görevler yer almaktadır. Öğrenciler, simülasyonlar ve saha uygulamaları aracılığıyla bu becerileri geliştirir, gerçek dünya senaryolarında İHA’ların etkin bir şekilde nasıl kullanılacağını öğrenirler.
YETKİNLİKLER
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Öğrencilerin kendi başlarına çalışma yeteneklerini geliştirmeleri ve İHA operasyonlarında görev aldıkları zaman sorumluluklarını yerine getirebilmeleri anlamına gelir. Bu yetenekler, bireysel projelerdeki özgüvenleri ve iş disiplinleri açısından kritik öneme sahiptir.
YETKİNLİKLER
Öğrenme Yetkinliği
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Öğrencilerin bilgi edinme, yeni teknolojilere adapte olma ve sürekli öğrenme becerilerini geliştirmeleri üzerine odaklanır. İHA teknolojisi hızla gelişen bir alan olduğundan, öğrencilerin güncel bilgiler edinme ve kendilerini geliştirme yetkisi büyük önem taşır.
YETKİNLİKLER
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
öğrencilere etkili iletişim kurma, takım çalışması yapabilme ve işbirliği yapabilme becerilerini kazandırır. İHA operasyonları genellikle ekip halinde yürütüldüğü için, öğrencilerin diğer operatörler, mühendisler ve paydaşlarla etkili bir şekilde iletişim kurmaları gerekmektedir.
YETKİNLİKLER
Alana Özgü Yetkinlik
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
İHA teknolojisi ve operatörlüğü ile ilgili belirli bilgi ve beceri kümesini ifade eder. Bu yetkinlikler, İHA sistemlerinin tasarımını anlama, veri analizi, misyon planlama, uçuş yönetim yazılımlarını kullanabilme ve yasal düzenlemelere uyum sağlama gibi alanlarda derinlemesine bilgi birikimini kapsar. Öğrenciler, bu yetkinlikler sayesinde sektördeki çeşitli roller için gerekli olan özel ve teknik bilgilere sahip olurlar.

DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ

Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri Etkinlik(hafta sayısı) Süresi(saat sayısı) Toplam İş Yükü
Ders 14 3 42
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme 12 4 48
Arazi Çalışması 0 0 0
Grup Çalışması / Ödevi 12 4 48
Laboratuvar 0 0 0
Okuma 0 0 0
Ödev 0 0 0
Proje Hazırlama 0 0 0
Seminer 0 0 0
Staj 0 0 0
Teknik Gezi 0 0 0
Web Tab. Öğrenme 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Yerinde Uygulama 0 0 0
Mesleki Faaliyet 0 0 0
Sosyal Faaliyet 0 0 0
Tez Hazırlama 0 0 0
Alan Çalışması 0 0 0
Rapor Yazma 0 0 0
Final Sınavı 3 1 3
Final Sınavı Hazırlığı 3 1 3
Ara Sınav 3 1 3
Ara Sınav Hazırlığı 3 1 3
Kısa Sınav 0 0 0
Kısa Sınav Hazırlığı 0 0 0
TOPLAM 50 0 150
Genel Toplam 150
Toplam İş Yükü / 25.5 5,9
Dersin AKTS(ECTS) Kredisi 6,0