ORTA DOĞUDA SİYASAL VE TOPLUMSAL SORUNLAR DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ

Kodu	Dersin Adı	Yarıyıl	Süresi(T+U)	Kredisi	AKTS Kredisi
SBU548	ORTA DOĞUDA SİYASAL VE TOPLUMSAL SORUNLAR	1	3	3	6

DERS BİLGİLERİ
Dersin Öğretim Dili :	Türkçe
Dersin Düzeyi	YÜKSEK LİSANS, TYY: + 7.Düzey, EQF-LLL: 7.Düzey, QF-EHEA: 2.Düzey
Dersin Türü	Seçmeli
Dersin Veriliş Şekli	-
Dersin Koordinatörü	Prof.Dr. EMİNE AKÇADAĞ ALAGÖZ
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi	Dr.Öğr.Üyesi ALİ SEMİN
Ders Ön Koşulu	Yok

AMAÇ VE İÇERİK
Amaç:	Bu dersin amacı Ortadoğu ülkelerinin siyasal sistemini, sosyo-ekonomik- toplumsal yapılarını ve devlet ile toplum arasındaki ilişkilere ışık tutmak ve derinliğine incelemektir.
İçerik:	Ders, I. Dünya Savaşı’ndan sonra Ortadoğu’da sömürgecilikten manda rejimlerine kadar olan süreçlerde Ortadoğu bölgesinde bağımsızlığını kazanan devletleri kurulma evrelerini, siyasi sistemlerini, ekonomik, askeri ve toplumsal yapılarını incelemektir. Özellikle Modern Ortadoğu’yu kuran İngiliz ve Fransızların bölgeye ilişkin nasıl bir süreç izlediklerini, devlet-toplum arasındaki ayrışmaya yönelik izledikleri politikalar değerlendirilecektir. Ortadoğu ülkeleri arasında yaşanan bölgesel işbirlikleri, savaşlar ve sorun/krizleri güncel sorunlarla bağlantılar kurularak tartışılacaktır. Örneğin, Filistin-İsrail/Arap-İsrail sonunu, İran Devrim (1979),İran-Irak savaşı, Körfez Savaşı, 11 Eylül Hadisesinin Ortadoğu’ya etkileri gibi… Terörizm, Arap Baharı vs gibi güncel konuların Ortadoğu bölgesi toplumlarına nasıl yansıdığı incelenecektir. Ders çerçevesinde, Ortadoğu ülkelerinin politik, askeri, ekonomik, toplumsal ve sosyokültürel yapılarını incelerek II. Dünya Savaşı’ndan günümüze cereyan eden bölgesel ve küresel gelişmeler gön önünde bulundurulacaktır. Bu bağlamda Ortadoğu ülkelerinin siyasal ve hukuksal sistemlerinin uluslararası ilişkilerle bağlantıları tartışılması planlanmaktadır.

DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.)
Ortadoğu ülkeleri arasında yaşanan bölgesel işbirlikleri, savaşlar ve krizleri güncel sorunlarla bağlantı kurarak tartışacaktır.
Ortadoğu ülkelerinin politik, askeri, ekonomik, toplumsal ve sosyokültürel yapılarını inceleyerek tarihsel bağlamda cereyan eden bölgesel ve küresel gelişmeler arasındaki ilişkiyi analiz eder.
Ortadoğu'daki krizlerin arkasındaki ana nedenleri gösterir.

HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
Hafta	Ön Hazırlık	Konular	Yöntem
1	Okuma	Ortadoğu’nun Jeopolitik Önemi, Siyasal ve Ekonomik (enerji, yeraltı zenginlikleri) Yapısı	Ders & Tartışma
2	Okuma	Orta Doğu Devletlerinin Bağımsızlık Süreçleri (Manda Rejimler)	Ders & Tartışma
3	Okuma	II. Dünya Savaşı’ndan Sonra Orta Doğu Ülkelerinde Darbeler Dönemi ve İki Kutuplu Dünya Sistemindeki Dengeler	Ders & Tartışma
4	Okuma	Ortadoğu’da Örgütler (Arap Ligi, OPEC, İslam İşbirliği Teşkilatı, Körfez İşbirliği Konseyi)	Ders & Tartışma
5	Okuma	İsrail’in Kuruluşu, Arap-İsrail Savaşları ve Filistin Sorununun Günümüze Kadar Yaşanan Süreçler (Camp David Anlaşması 1979 ve Barış Süreçler )	Ders & Tartışma
6	Okuma	1979 İran’da Humeyni Devrimi, İran-Irak Savaşı 1980-1988 ve Bölgesel Dengeler	Ders & Tartışma
7	Okuma	1975-1990 Lübnan İç Savaşı, Irak’ın Kuveyt’i İşgali Körfez’deki Güç Rekabetler	Ders & Tartışma
8	-	ARA SINAV	-
9	Okuma	Ortadoğu’da Devlet Dışı Silahlı Aktörler ve Kimlik Çatışmaları	Ders & Tartışma
10	Okuma	Ortadoğu’da Din ve Siyaset	Ders & Tartışma
11	Okuma	11 Eylül Saldırıları, Afganistan-Irak İşgali ve Bölgesel Dinamikler Türkiye’nin Orta Doğu Politikaları: Türkiye'nin İran Politikası, Türkiye'nin Irak Politikası	Ders & Tartışma
12	Okuma	Ortadoğu’da Arap Baharı ve Terörizm	Ders & Tartışma
13	Okuma	Türk Dış Politikasında Ortadoğu ve Doğu Akdeniz	Ders & Tartışma
14	Okuma	Bölgesel -Küresel Güçlerin Orta Doğu Politikası (ABD,İngilter vs, Türkiye,İran Suudi Arabistan ve Mısır)	Ders & Tartışma
15	-	Genel Tekrar	-
16	-	FİNAL	-
17	-	FİNAL	-

KAYNAKLAR
William Cleveland- Ortadoğu Tarihi
Bernard Lewis- Ortadoğu Çevirmen: Selan Y. Kölay, Yayınevi : Arkadaş Yayıncılık
Prof. Dr. İlber Ortaylı Türkiye’nin Yakın Tarihi-Yayınevi: Kronik Kitap
Dr. Ali SEMİN, Kimlik ve Dış Politika İşgalden Günümüze Irak’ta Şiilik- NOBEL YAYINEVİ- 2023
Semin, A (2014), “ABD’nin İşgali Sonrasında Irak’ta İran Etkisi ve Türkiye”, İçinde, İran: Değişen İç Dinamikler ve Türkiye-İran İlişkileri, Ed: Soyalp Tamçelik, Ankara: Gazi Kitabevi.
Semin, A ‘‘Arap Uyanışı: Riskler ve Fırsatlar’’, İçinde, Ortadoğu Analizi İki Kutuplu Sistem Sonrası Ortadoğu ve Arap Baharı, Ed: Hasret Çomak ve Caner Sancaktar, İstanbul: Beta Yayınevi.
Semin, A.(2020), “Irak ve Suriye Huzura Kavuşacak Mı?”, İçinde, 2023’e Doğru Küresel Ve Bölgesel Gelişmeler Karşısında Türk Dış Politikası, Ed: Yalçın Sarıkaya, Ankara: TASAV Yayınları.
Semin, A. (2023) ORTA DOĞU'DA FİLİSTİN-İSRAİL SORUNUNDA BÖLGESEL DENGELER: ALGILAR, İŞ BİRLİKLERİ, JEOPOLİTİK VE İRAN ETKİSİ-Akademik Hassasiyetler Dergisi.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi	Etkinlik Sayısı	Katkı Yüzdesi	Açıklama	Sınav Yapılma Şekli
Ara Sınav (Vize)	1	50
DÖNEM SONU- Sınavı (Final)	1	50
TOPLAM	2	100

(0) Etkisiz	(1) En Düşük	(2) Düşük	(3) Orta	(4) İyi	(5) Çok İyi
0	1	2	3	4	5

BİLGİ
Kuramsal
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Güvenlik Çalışmaları alanına ilişkin temel kavram ve kuramları açıklar.					4

BİLGİ
Olgusal
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Güvenlik Çalışmaları alanındaki kavram ve olguları, Sosyal Bilimlerin diğer alanları ile ilişkilendirir.				3
2	Alanındaki olgular hakkında bilimsel ve disiplinler arası araştırma yapabilir.					4

BECERİLER
Bilişsel
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Geçmişten günümüze risk, tehdit ve güvenlik algıları arasında kavramsal ve kuramsal bağlantılar kurar ve geleceğe yönelik öngörüler geliştirir.					4

BECERİLER
Uygulamalı
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Güvenlik Çalışmaları alanına ilişkin olguları incelemek için kaynak taraması yapabilir ve edindiği bilgileri çalışmalarında kullanabilir.						5
2	Güncel teknolojiyi kullanarak alanındaki olgular hakkında betimsel ve keşifsel araştırmalar yapabilir ve edindiği bilgileri çalışmalarında kullanabilir.					4

YETKİNLİKLER
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Alanıyla ilgili bir çalışmayı disiplin ve sorumluluk çerçevesinde kendi başına üstlenir ve sonuçlandırır.				3
2	Alanıyla ilgili bir ekip çalışmasında lider veya ekip üyesi olarak çeşitli görevler üstlenebilir ve bunları eksiksiz yerine getirir.				3

YETKİNLİKLER
Öğrenme Yetkinliği
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler alanına ilişkin bilgi ve bulguları sebep-sonuç ilişkisi ve eleştirel yaklaşım çerçevesinde analiz eder.						5
2	Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler alanına dair kuramsal veya uygulamadaki boşlukları tanımlar ve çözüm önerileri getirir.						5
3	Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler alanına dair bilgileri hedeflediği meslekte nasıl kullanacağı hakkında fikirler üretir.					4

YETKİNLİKLER
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler alanına dair bilgileri etkili sunum ve iletişim teknikleri kullanarak aktarır.				3
2	Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler alanına ilişkin bilgileri proje, etkinlik ve sosyal sorumluluk faaliyetlerine yöneltebilir.				3
3	Yabancı dilde kaynak taraması yapabilir, gündemi takip edebilir ve yazılı-sözlü çalışmalar üretebilir.					4

YETKİNLİKLER
Alana Özgü Yetkinlik
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Kaynaklardan edindiği bilginin işlenmesi ve aktarılmasında toplumsal, kültürel, bilimsel ve etik değerlere saygılı hareket eder				3
2	Yaşamboyu öğrenme ilkesi çerçevesinde alanla ilgili güncel gelişmeleri takip eder ve çalışmalarını yönlendirir.					4

DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri	Etkinlik(hafta sayısı)	Süresi(saat sayısı)	Toplam İş Yükü
Ders	14	3	42
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme	14	5	70
Arazi Çalışması	0	0	0
Grup Çalışması / Ödevi	0	0	0
Laboratuvar	0	0	0
Okuma	0	0	0
Ödev	0	0	0
Proje Hazırlama	0	0	0
Seminer	0	0	0
Staj	0	0	0
Teknik Gezi	0	0	0
Web Tab. Öğrenme	0	0	0
Uygulama	0	0	0
Yerinde Uygulama	0	0	0
Mesleki Faaliyet	0	0	0
Sosyal Faaliyet	0	0	0
Tez Hazırlama	0	0	0
Alan Çalışması	0	0	0
Rapor Yazma	0	0	0
Final Sınavı	1	1	1
Final Sınavı Hazırlığı	1	20	20
Ara Sınav	1	1	1
Ara Sınav Hazırlığı	1	15	15
Kısa Sınav	0	0	0
Kısa Sınav Hazırlığı	0	0	0
TOPLAM	32	0	149