| Kodu |
Dersin Adı |
Yarıyıl |
Süresi(T+U) |
Kredisi |
AKTS Kredisi |
| BIL419 |
UZMAN SİSTEMLER |
5 |
3 |
3 |
6 |
DERS BİLGİLERİ |
| Dersin Öğretim Dili : |
Türkçe |
| Dersin Düzeyi |
LİSANS, TYY: + 6.Düzey, EQF-LLL: 6.Düzey, QF-EHEA: 1.Düzey |
| Dersin Türü |
Seçmeli |
| Dersin Veriliş Şekli |
- |
| Dersin Koordinatörü |
Dr.Öğr.Üyesi SERKAN GÖNEN |
| Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi |
Dr.Öğr.Üyesi GÖKAY BURAK AKKUŞ |
| Ders Ön Koşulu |
Yok |
AMAÇ VE İÇERİK |
| Amaç: |
Bu ders kapsamında; temel kavramlar, çıkarsama makinesi, bilgi tabanı, bilgi edinimi, bilgi temsili ve kontrolü, otomatik muhakeme (uslamlama), belirsizlik temsili, pratik problem çözme, uzman sistemlerinin pratik ve teorisinin gelişimi, bilinen uzman sistem örnekleri, uzman sistem tasarımı için yazılım araçları ve mimarileri konuları anlatılmaktadır. |
| İçerik: |
Bu dersin amacı uzman sistemler diğer gerçek yapay zekâ uygulamaları içinde daha çok yer aldığından dolayı bir uzman sisteminin temelleri ve uzman sistemin parçaların öğrenilmesini sağlamaktır. |
DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.) |
| Bu dersi alan öğrenciler;
I. İnsan bilgisini uzman bir sisteme aktarmak için gerekli metodolojiyi uygulama,
bilginin sunumu, Bilgi Tabanı Tasarımı,
II. Kural tabanlı bir uzman sistemi tasarımı, Uzman Sistem araçlarının
değerlendirilmesi,
III. Uzman bir sistemin tasarımı için yapay zeka dilleri kullanımı becerisiniz
kazanırlar. |
HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI |
| Hafta |
Ön Hazırlık |
Konular |
Yöntem |
| 1 |
DERS |
Giriş |
- |
| 2 |
DERS |
Yapay Zekâya Giriş |
- |
| 3 |
DERS |
Uzman Sistem Nedir? |
- |
| 4 |
DERS |
Yapay Sinir Ağlarının Yapısı ve Temel Elemanları |
- |
| 5 |
DERS |
Bilgi Mühendisliği |
- |
| 6 |
DERS |
Bilginin Sunulma Yöntemleri |
- |
| 7 |
DERS |
Uzman Sistemlerin Temel Yapısı |
- |
| 8 |
- |
ARA SINAV |
- |
| 9 |
DERS |
Uzman Sistem Tasarım Yöntemleri |
- |
| 10 |
DERS |
Olasılık Teoremi, Bulanık Mantık ve Yapay Sinir Ağları Yöntemi ile Uzman Sistemlerin Tasarlanması |
- |
| 11 |
DERS |
Uzman Sistem Tasarım Örnekleri |
- |
| 12 |
DERS |
Uzman Sistem Uygulamaları |
- |
| 13 |
DERS |
Uzman Sistem Uygulamaları |
- |
| 14 |
DERS |
Araçlar ve Kabuklar |
- |
| 15 |
DERS |
Öğrenci Ödev Sunumları |
- |
| 16 |
- |
FİNAL |
- |
| 17 |
- |
FİNAL |
- |
KAYNAKLAR |
| • Introduction to Expert System. By Peter Jackson, AddisonWesley Publishing Company, ISBN 0-201-17578-9, 1990-2 |
| • An introduction to Expert System. By Michell Gondron, McGraw Hill |
| • Introduction to Expert System. By James P. Egnizo |
| • Stuart Russell and Peter Norvig, Artificial Intelligence: A Modern Approach, Third Ed., Prentice Hall, 2010, ISBN10: 0132124114 |
| • Michael Negnevitsky, Artificial Intelligence: A Guide to Intelligent Systems (3rd Edition) 3rd Edition |
| Uzman Sistemler, Prof.Dr. Novru ALLAHVERDİ, Atlas Yayın Dağıtım, 2002 |
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME |
| Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi |
Etkinlik Sayısı |
Katkı Yüzdesi |
Açıklama |
Sınav Yapılma Şekli |
| Ara Sınav (Vize) |
1 |
30 |
|
|
| Uygulama-Lab |
1 |
20 |
|
|
| DÖNEM SONU- Sınavı (Final) |
1 |
50 |
|
|
| TOPLAM |
3 |
100 |
|
|
| (0) Etkisiz |
(1) En Düşük |
(2) Düşük |
(3) Orta |
(4) İyi |
(5) Çok İyi |
| 0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
DERSİN PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARINA KATKISI
| BİLGİ |
| Kuramsal |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
| 0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
| 1 |
Mühendislik, bilim ve matematik temellerine dayanarak karmaşık mühendislik problemlerini tanımlama, analiz etme, tasarlama, modelleme ve çözme becerisi
|
|
|
|
|
|
|
| BİLGİ |
| Olgusal |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
| 0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
| 1 |
Halk sağlığı, güvenliği ve refahının yanı sıra global, kültürel, sosyal, çevre ve ekonomik faktörleri dikkate alarak belirli ihtiyaçları karşılayan çözümler üretmek için mühendislik tasarımını uygulama becerisi
|
|
|
|
|
|
|
| BECERİLER |
| Bilişsel |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
| 0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
| 1 |
Çeşitli paydaşlarla etkili bir şekilde iletişim kurma becerisi
|
|
|
|
|
|
|
| BECERİLER |
| Uygulamalı |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
| 0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
| 1 |
Mühendislikte etik ve profesyonel sorumlulukları tanıma ve mühendislik çözümlerinin global, ekonomik, çevre ve toplum ile ilgili bağlamlarındaki etkisini dikkate alarak bilinçli kararlar verme yeteneği
|
|
|
|
|
|
|
| YETKİNLİKLER |
| Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
| 0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
| 1 |
Mühendislikte etik ve profesyonel sorumlulukları tanıma ve mühendislik çözümlerinin global, ekonomik, çevre ve toplum ile ilgili bağlamlarındaki etkisini dikkate alarak bilinçli kararlar verme yeteneği
|
|
|
|
|
|
|
| YETKİNLİKLER |
| Öğrenme Yetkinliği |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
| 0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
| 1 |
Uygun öğrenme stratejilerini kullanarak gerektiğinde yeni bilgi edinme ve uygulama yollarını bulma becerisi
|
|
|
|
|
|
|
| YETKİNLİKLER |
| İletişim ve Sosyal Yetkinlik |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
| 0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
| 1 |
Üyelerinin birlikte liderlik sağladığı, işbirlikçi ve kapsayıcı bir ortam yarattığı, hedefler belirlediği, görevleri planladığı ve hedefleri karşıladığı bir ekipte etkili bir şekilde çalışabilme becerisi
|
|
|
|
|
|
|
| YETKİNLİKLER |
| Alana Özgü Yetkinlik |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
| 0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
| 1 |
Uygun deney tasarlama ve yürütme, verileri analiz etme ve yorumlama ve sonuca varmak için mühendislik esaslarını uygulama becerisi
|
|
|
|
|
|
|
DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ |
| Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü |
| Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri |
Etkinlik(hafta sayısı) |
Süresi(saat sayısı) |
Toplam İş Yükü |
| Ders |
14 |
3 |
42 |
| Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme |
14 |
1 |
14 |
| Arazi Çalışması |
0 |
0 |
0 |
| Grup Çalışması / Ödevi |
0 |
0 |
0 |
| Laboratuvar |
0 |
0 |
0 |
| Okuma |
0 |
0 |
0 |
| Ödev |
0 |
0 |
0 |
| Proje Hazırlama |
0 |
0 |
0 |
| Seminer |
0 |
0 |
0 |
| Staj |
0 |
0 |
0 |
| Teknik Gezi |
0 |
0 |
0 |
| Web Tab. Öğrenme |
0 |
0 |
0 |
| Uygulama |
0 |
0 |
0 |
| Yerinde Uygulama |
0 |
0 |
0 |
| Mesleki Faaliyet |
0 |
0 |
0 |
| Sosyal Faaliyet |
0 |
0 |
0 |
| Tez Hazırlama |
0 |
0 |
0 |
| Alan Çalışması |
0 |
0 |
0 |
| Rapor Yazma |
0 |
0 |
0 |
| Final Sınavı |
1 |
2 |
2 |
| Final Sınavı Hazırlığı |
1 |
35 |
35 |
| Ara Sınav |
1 |
2 |
2 |
| Ara Sınav Hazırlığı |
1 |
30 |
30 |
| Kısa Sınav |
0 |
0 |
0 |
| Kısa Sınav Hazırlığı |
0 |
0 |
0 |
| TOPLAM |
32 |
0 |
125 |
|
Genel Toplam |
125 |
|
|
Toplam İş Yükü / 25.5 |
4,9 |
|
|
Dersin AKTS(ECTS) Kredisi |
5,0 |
|