Kodu |
Dersin Adı |
Yarıyıl |
Süresi(T+U) |
Kredisi |
AKTS Kredisi |
UCK304 |
UÇUŞ KARARLILIĞI VE KONTROL |
6 |
3 |
3 |
4 |
DERS BİLGİLERİ |
Dersin Öğretim Dili : |
Türkçe |
Dersin Düzeyi |
LİSANS, TYY: + 6.Düzey, EQF-LLL: 6.Düzey, QF-EHEA: 1.Düzey |
Dersin Türü |
Zorunlu |
Dersin Veriliş Şekli |
- |
Dersin Koordinatörü |
Prof.Dr. OSMAN KOPMAZ |
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi |
|
Ders Ön Koşulu |
Yok |
AMAÇ VE İÇERİK |
Amaç: |
Uçuş dinamiği, kararlığı ve kontrolü uçak tasarımı ve analizinin öğrenilmesi.
Uçuş denklemleri ve karakteristiklerinin analizi ve otomatik kontrol sistemlerinin tasarımı. |
İçerik: |
Giriş. Uçuş mekaniği, kontrol ve kontrol yüzeylerinin temel tanımları. Uçuş kontrol
sistemlerinin genel yapısı. Uçak statik ve dinamik kararlılığı ve kararlılık türevleri.
Doğrusal-olmayan dinamik denklemler. Denklemlerin doğrusallaştırılması.
Uzunlamasına ve yanlamasına kararlılık. Uçak uzunlamasına ve yanlamasına dinamik
denklemleri. Uzunlamasına ve yanlamasına transfer fonksiyonları. Uzunlamasın a
modlar. Kısa ve uzun peryod yaklaşımı. Uçak dinamiğinin geçici yanıtları. Uçak kontrol
sistemlerinin temel kavramları. Otopilot tipleri. Otopilot tasarımı. Köklerin yer eğrisi
yöntemiyle konum otopilot tasarımı. Iç ve dış çevrim kavramları. Yunuslama yönelimli
kontrol sistemi. Köklerin yer eğrisi analizi. Ivmelenme kontrol sistemi. Uçak otopilot
Matlab Simulink benzetimleri. |
DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.) |
Uçuş dinamiği ve kontrolünün temel kavramlarını bilme
Statik ve dinamik kararlılığı inceleyebilme
Uçuş denklemlerini çıkartabilme
Uzunlamasına modlar ve kararlılık türevlerini analiz edebilme
Hareketin transfer fonksiyonlarını ifade edebilme
Uçuş kontrol sistemlerinin temel kavramları ve prensiplerini analiz edebilme
Otopilot tiplerini bilme ve tasarım yöntemlerini kullanabilme |
HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI |
Hafta |
Ön Hazırlık |
Konular |
Yöntem |
1 |
- |
Uçuş mekanik, kontrol ve kontrol yüzeyleri temel tanımları |
- |
2 |
- |
Uçuş mekanik, kontrol ve kontrol yüzeyleri temel tanımları |
- |
3 |
- |
Uçak statik ve dinamik kararlığı ve kararlılık türevleri |
- |
4 |
- |
Uçağın uzunlamasına ve yanlamasına dinamik denklemleri, doğrusal-olmayan dinamiği |
- |
5 |
- |
Doğrusallaştırma ve transfer fonksiyonları |
- |
6 |
- |
Uzunlamasına hareketin modları, kararlılık türevleri, kısa ve uzun modları |
- |
7 |
- |
Uzunlamasına transfer fonksiyonları, geçici ve sürekli hal yanıtlarının analizi |
- |
8 |
- |
ARA SINAV |
- |
9 |
- |
Uçak kontrol sistemlerinin temel kavramoları, uzunlamasına otopilot tasarımı |
- |
10 |
- |
Uçak kontrol sistemlerinin temel kavramoları, uzunlamasına otopilot tasarımı |
- |
11 |
- |
Otopilot tipleri ve tasarım metodları |
- |
12 |
- |
Konum otopilotunun köklerin yer eğrisi yöntemiyle tasarımı |
- |
13 |
- |
Iç ve dış çevrim kavramları. Otopilot tasarımı. |
- |
14 |
- |
Uçağın yunuslama ve yönelme kontrol sistemleri tasarım yöntemleri |
- |
15 |
- |
Uçağın yunuslama ve yönelme kontrol sistemleri tasarım yöntemleri |
- |
16 |
- |
FİNAL |
- |
17 |
- |
FİNAL |
- |
KAYNAKLAR |
Thomas R. Yechout with Steven L. Morris, David E. Bossert,, 2003, Introduction to aircraft flight mechanics, AIAA, Reston, VA, ISBN:1563475774. Bernard Etkin, Lloyd Duff Reid, 1996, Dynamics of flight : stability and control, New York : Wiley, ISBN:0471034185. John H. Blakelock, 1991, Automatic control of aircraft and missiles, New York : Wiley., ISBN:0471506516 |
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME |
Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi |
Etkinlik Sayısı |
Katkı Yüzdesi |
Açıklama |
(0) Etkisiz |
(1) En Düşük |
(2) Düşük |
(3) Orta |
(4) İyi |
(5) Çok İyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
DERSİN PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARINA KATKISI
BİLGİ |
Kuramsal |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Matematik, fen bilimleri ve mühendislik bilgilerini uygulayabilme becerisi.
|
|
|
|
|
4 |
|
BİLGİ |
Olgusal |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Matematik, fen bilimleri ve mühendislik bilgilerini uygulayabilme becerisi.
|
|
|
|
|
4 |
|
BECERİLER |
Bilişsel |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama
becerisi.
|
|
|
|
|
4 |
|
BECERİLER |
Uygulamalı |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Bir sistemi, ürünü veya süreci ekonomik, çevre, sosyal, politik, etik, sağlık ve güvenlik,
yapılabilirlik ve surdürebilirlik gibi gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli
gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi.
|
|
|
|
3 |
|
|
YETKİNLİKLER |
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Farklı disiplinli takımlarda çalışabilme becerisi
|
|
|
2 |
|
|
|
YETKİNLİKLER |
Öğrenme Yetkinliği |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Mühendislik problemini belirleme, formüle etme ve çözme becerisi
|
|
|
|
|
4 |
|
YETKİNLİKLER |
İletişim ve Sosyal Yetkinlik |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Mesleki ve etik sorumluluklara sahip olma bilinci.
|
|
|
2 |
|
|
|
2 |
Etkin sözlü ve yazılı iletişim kurabilme becerisi.
|
|
|
2 |
|
|
|
YETKİNLİKLER |
Alana Özgü Yetkinlik |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Mühendislik çözümlerinin küresel ve toplumsal boyutlarda etkisini kavramak için geniş
kapsamlı bir eğitime sahip olma özelliği.
|
|
|
|
3 |
|
|
2 |
Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci ve bunu yapabilme becerisi.
|
|
|
|
3 |
|
|
3 |
Güncel/çağdaş konulara ilişkin bilgi sahibi olma özelliği.
|
|
|
|
3 |
|
|
4 |
Mühendislik uygulamaları için gerekli teknikleri, çağdaş mühendislik ve hesaplama
donanımlarını kullanabilme becerisi.
|
|
|
|
|
4 |
|
DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ |
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü |
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri |
Etkinlik(hafta sayısı) |
Süresi(saat sayısı) |
Toplam İş Yükü |
Ders |
14 |
3 |
42 |
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme |
14 |
3 |
42 |
Arazi Çalışması |
0 |
0 |
0 |
Grup Çalışması / Ödevi |
0 |
0 |
0 |
Laboratuvar |
0 |
0 |
0 |
Okuma |
0 |
0 |
0 |
Ödev |
3 |
5 |
15 |
Proje Hazırlama |
0 |
0 |
0 |
Seminer |
0 |
0 |
0 |
Staj |
0 |
0 |
0 |
Teknik Gezi |
0 |
0 |
0 |
Web Tab. Öğrenme |
0 |
0 |
0 |
Uygulama |
3 |
5 |
15 |
Yerinde Uygulama |
0 |
0 |
0 |
Mesleki Faaliyet |
0 |
0 |
0 |
Sosyal Faaliyet |
0 |
0 |
0 |
Tez Hazırlama |
0 |
0 |
0 |
Alan Çalışması |
0 |
0 |
0 |
Rapor Yazma |
0 |
0 |
0 |
Final Sınavı |
1 |
1 |
1 |
Final Sınavı Hazırlığı |
1 |
4 |
4 |
Ara Sınav |
1 |
1 |
1 |
Ara Sınav Hazırlığı |
1 |
4 |
4 |
Kısa Sınav |
2 |
1 |
2 |
Kısa Sınav Hazırlığı |
2 |
3 |
6 |
TOPLAM |
42 |
0 |
132 |
|
Genel Toplam |
132 |
|
|
Toplam İş Yükü / 25.5 |
5,2 |
|
|
Dersin AKTS(ECTS) Kredisi |
5,0 |
|