OTOMOTİV ELEKTRİK VE ELEKTRONİĞİ DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ

Kodu	Dersin Adı	Yarıyıl	Süresi(T+U)	Kredisi	AKTS Kredisi
OTP153	OTOMOTİV ELEKTRİK VE ELEKTRONİĞİ	1	2	2	4

DERS BİLGİLERİ
Dersin Öğretim Dili :	Türkçe
Dersin Düzeyi	ÖNLİSANS, TYY: + 5.Düzey, EQF-LLL: 5.Düzey, QF-EHEA: Kısa Düzey
Dersin Türü	Zorunlu
Dersin Veriliş Şekli	-
Dersin Koordinatörü	Öğr.Gör. HASAN HÜSEYİN TAŞER
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi	Öğr.Gör. BURAK YANBULOĞLU
Ders Ön Koşulu	Yok

AMAÇ VE İÇERİK
Amaç:	Motorlu taşıtlarda kullanılan elektrik ve elektronik sistemleri, bu sistemlerin teorik esaslarını kavramak, oto elektrik ve elektronik sistemlerle ilgili uygulamalar yapma
İçerik:	Motorlu taşıtlarda kullanılan elektrik ve elektronik sistemler ve prensipleri. Bataryalar, ilk hareket sistemleri, elektrik üretimi ve şarj sistemleri, ateşleme sistemleri, aydınlatma sistemi, göstergeler ve yardımcı sistemlerinin, teorik ve deneysel olarak incelenmesi, Genel elektrik bilgileri, kısa teknik rapor yazımı. Bataryalar, çeşitleri, özellikleri, şarj ve deşarj deneyleri, Marş sistemleri, devre şemaları, marş motoru karakteristiklerinin çıkarılması, marş motoru seçimi ve deneyler, Marş sistemi uygulamaları, Şarj sistemleri, devre şemaları, AC akımın doğrultulması, alternatör karakteristiklerinin çıkarılması, alternatör seçimi ve deneyler, Alternatör regülatörleri, şarj sistemi uygulamaları. Ateşleme sistemi, manyetizma, devre elemanları, sistemin çalışması, ateşleme sistemi çeşitleri, Çeşitli ateşleme sistemlerinin incelenmesi ve ateşleme sistemi deneyleri. Taşıt elektrik devre elemanları, anahtarlar, aydınlatma sistemi, ikaz sistemleri. Cam siliciler, kornalar, sinyal sistemleri, gösterge sistemi, sinyal iletim teknikleri ve sensör tipleri, dijital gösterge sistemleri, Çalışma panolarında devre takibi ve devrelerin kurularak incelenmesi

DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.)
Bataryalarda elektrik depolama işleminin kimyasal olarak nasıl sağlandığını kavramalı, ölçme cihazlarını kullanarak şarj veya deşarj deneylerini yapabilmeli grafiklerini çizmeli ve farklı yapıdaki bataryalarla karşılaştırabilmelidir.
Manyetizmayı ve ilk hareket sistemlerinde kullanılan elektrik motorlarının çalışma esaslarını kavramalı, tasarıma ve deneysel ölçümlere esas teşkil eden bağımlı ve bağımsız değişkenleri bilmeli, bu değişkenleri kullanarak ilk hareket motoru deneylerini yapıp yarı teorik değerlendirdiği sonuçlar ile karakteristik ilk hareket motoru grafiğini çizmeli ve yorumlamalıdır.
Manyetik indüksiyon esasları ve elektrik üretiminin temel esaslarını kavramalı. Hareket enerjisinin elektrik enerjisine dönüşüm esaslarının alternatöre uygulanmasını ve şarj sistemlerinin çalışmasını bilmeli. Tasarım ve çalışma esnasındaki değişkenleri ayırt edebilmeli, deneysel çalışmada değişkenleri kullanarak açık devrede, gerilim kontrollü devrede ve yüklü devrede deneyleri gerçekleştirip grafikleri çizerek yorumlayabilmelidir.
Manyetik indüksiyon esasları, manyetik akı değişimi ve oluşan indüksiyon akımını kavramalı. Alternatif akımın devre elemanları (bobin, direnç ve kondansatör) üzerinde oluşturduğu akım ve gerilim değişimlerini inceleyebilmeli. Ateşleme sistemlerinde oluşan gelişmeyi nedenlerini ve sistemlerin çalışmasını kavramalı. Sistemde gerilim değişimini etkileyen bağımlı ve bağımsız değişkenleri tanımlamalı. Bu değişkenleri kullanıp motor ateşleme sisteminde ve deney cihazında farklı sistemleri deneyerek çizilen grafiklerde karşılaştırabilmelidir.
Gövde elektrik tesisatı elemanları ve görevlerini, anahtarlar ve çalışma prensiplerini bilmeli. Aydınlatma sistemi elemanları ve çalışma sistemini kavramalı. Taşıt gösterge sistemlerini ve yardımcı sistemlerin çalışmasını, parçalarını ve görevlerini anlamalı. Örnek tesisat panolarında devreyi takip ederek çalışmasını sağlayabilmelidir.

HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
Hafta	Ön Hazırlık	Konular	Yöntem
1	Literatür Bilgisi	Temel Elektrik Prensipleri. *Atomun Yapısı. *Statik Elektrik ve Dinamik Elektrik. *Elektrik Akım Çeşitleri.	Anlatım
2	Literatür Bilgisi	Temel Elektrik Prensipleri. *İletkenler, Yalıtkanlar, Yarı İletkenler ve Dirençler. *Elektrik Akımının Elde Edilme Yöntemleri. *Elektrik Akımının Meydana Getirdiği Etkiler. *Elektrik Ölçü Birimleri.	Anlatım
3	Literatür Bilgisi	Elektrik Devreleri. *Ohm Kanunu. *Ardıl Devreler. *Koşut Devreler. *Şase, Toprak ve Gerilim Ölçme. *Elektrik Ölçü Aletleri.	Anlatım
4	Literatür Bilgisi	Elektronik Devre Elemanları. *Dirençler. *Diyotlar. *Kondansatörler.	Anlatım
5	Literatür Bilgisi	Elektronik Devre Elemanları. *Transistörler. *Transformatörler. *Röleler. *Tristörler *Entegre (Tümleşik) Devre.	Anlatım
6	Literatür Bilgisi	Motor Kontrol İşletim Sistemleri. *Elektronik Kontrol Prensibi. *Analog-Dijital ve Dijital-Analog Çeviriciler. *Mikroişlemci ve Mikrodenetleyici. *Elektronik Kontrol Ünitesine (ECU).	Anlatım
7	Literatür Bilgisi	Hareket Kontrol Elemanları ve Kullanımları. *Selenoidler. *Röleler. *Elektrik Motorları.	Anlatım
8	-	ARA SINAV	-
9	Literatür Bilgisi	Motor Kontrol İşletim Sistemleri. *Emme Havası Sıcaklık Sensörü *Mutlak Basınç Sensörü *Gaz Pedal Konum Sensörü *Gaz Kelebeği Konum Sensörü *Oksijen (Lamda) Sensörü *Motor Soğutma Suyu Sıcaklık Sensörü vb.	Anlatım
10	Literatür Bilgisi	Şarj Sistemleri. *Şarj Sisteminin Parçaları(Akü, Alternatör ve Şarj Sistemleri Çeşitleri) *Şarj Göstergesi vb.	Anlatım
11	Literatür Bilgisi	Elektronik Ateşleme Sistemleri. *Hall Etkisi(Hall Effect) Kumandalı Elektronik Ateşleme Sistemi. *Endüktif Vericili Elektronik Ateşleme Sistemi.	Anlatım
12	Literatür Bilgisi	Dizel Yakıt Enjeksiyon Sistemleri. *Yakıt Enjeksiyon Sistemi Çeşitleri (Tek Noktalı Püskürtme Sistemleri (SPI), Çok Noktalı Püskürtme Sistemleri (MPI) vb.).	Anlatım
13	Literatür Bilgisi	Benzinli Yakıt Enjeksiyon Sistemleri. *Yakıt Enjeksiyon Sistemi Çeşitleri (Tek Noktalı Püskürtme Sistemleri (SPI), Çok Noktalı Püskürtme Sistemleri (MPI) vb.)	Anlatım
14	Literatür Bilgisi	Araç Gösterge ve Güvenlik Sistemleri *Immobilizer (Code Sistemi). *Alarm Sistemi. *Hava Yastıkları. *Emniyet Kemerleri.	Anlatım
15	Literatür Bilgisi	Araç Gösterge ve Güvenlik Sistemleri *Gösterge Sistemleri ( Yakıt Gösterge Devresi, Yağ Gösterge Devresi vb.) *Kumanda Düğmeleri.	Anlatım
16	-	FİNAL	-
17	-	FİNAL	-

KAYNAKLAR
Otomotiv Elektrik Ve Elektroniği Ali Özdemir (2015-2.Basım), Birsen Yayın Evi
Otomotiv Elektriği Prof Dr. Rıdvan A., Ali S., Cafer K. (2019-3.basım), Aktüel Yayınları

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi	Etkinlik Sayısı	Katkı Yüzdesi	Açıklama

(0) Etkisiz	(1) En Düşük	(2) Düşük	(3) Orta	(4) İyi	(5) Çok İyi
0	1	2	3	4	5

BİLGİ
Kuramsal
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Hibrid ve elektrikli taşıtların, temel bilgi ve becerilerine sahip olur.				3
2	Yeni nesil tasarım ve teknolojileri bilir ve uygular.				3
3	Alanı ile ilgili problemlere çözüm üretir ve uygulamasını gerçekleştir.					4
4	Bilgiyi teorikten uygulamaya geçirme yeteneğine sahiptir.					4
5	Yenilik ve değişime açık fikirler oluşturur.					4

BİLGİ
Olgusal
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Elektrikli araçlarda kullanılan sensörleri, bataryaları vb. donanımların işlevlerini ve görevlerini bilir.				3
2	Hibrid ve elektrikli araçlarda kullanılan parçaların (örn. Krank mili-kam mili-supap mekanizması, batarya sistemleri, elektrikli ve benzinli motorlar vb.) fonksiyonlarını ve nasıl üretildiğini anlar ve çalışmasını kavrar.				3

BECERİLER
Bilişsel
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Mesleğinin gerektirdiği etik konularda bilgi sahibi olur.					4
2	Üretim ve laboratuvar çalışmalarında bireysel ve takım halinde çalışmanın önemini bilir ve uygulayabilir.				3
3	Hibrid ve elektrikli taşıt teknolojisinin kullanıldığı alanlarda ki çalışma koşullarında, öngörülmeyen durumlarla ilgili sorunları belirler ve çözüm arar.				3

YETKİNLİKLER
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Verilen işlerin sorumluluğunu üstlenme yetkinliğine sahip olur.				3
2	Hibrit ve elektrikli taşıt teknolojisinde problem çözebilme ve risk alabilme yetkinliğin sahip olur.					4
3	Kendisine verilen işleri/projeleri başlangıç aşamasından olgunluk aşamasına kadar getirebilme düzeyine sahip olur.					4

YETKİNLİKLER
Öğrenme Yetkinliği
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Meslek ile ilgili iki ve üç boyutlu tasarım programlarını kullanmayı bilir.			2
2	Genel bilgisayar kullanma bilgilerine sahip olur; programları iyi derecede kullanabilir.			2

YETKİNLİKLER
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Yaşam boyunca öğrenmenin önemini benimser bunun yanında sosyal, teknolojik ve kültürel açıdan kendini geliştirme becerisine sahip olur.				3
2	Takım çalışması yapabilir; proje ve sunum hazırlayabilme becerisine sahip olur.				3

DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri	Etkinlik(hafta sayısı)	Süresi(saat sayısı)	Toplam İş Yükü
Ders	14	2	28
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme	14	5	70
Arazi Çalışması	0	0	0
Grup Çalışması / Ödevi	0	0	0
Laboratuvar	0	0	0
Okuma	0	0	0
Ödev	0	0	0
Proje Hazırlama	0	0	0
Seminer	0	0	0
Staj	0	0	0
Teknik Gezi	0	0	0
Web Tab. Öğrenme	0	0	0
Uygulama	0	0	0
Yerinde Uygulama	0	0	0
Mesleki Faaliyet	0	0	0
Sosyal Faaliyet	0	0	0
Tez Hazırlama	0	0	0
Alan Çalışması	0	0	0
Rapor Yazma	0	0	0
Final Sınavı	1	1	1
Final Sınavı Hazırlığı	0	0	0
Ara Sınav	1	1	1
Ara Sınav Hazırlığı	0	0	0
Kısa Sınav	0	0	0
Kısa Sınav Hazırlığı	0	0	0
TOPLAM	30	0	100