TR EN

BESİN KİMYASI VE ANALİZLERİ I DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ

Kodu Dersin Adı Yarıyıl Süresi(T+U) Kredisi AKTS Kredisi
BEY201 BESİN KİMYASI VE ANALİZLERİ I 3 5 4 5

DERS BİLGİLERİ

Dersin Öğretim Dili : Türkçe
Dersin Düzeyi LİSANS, TYY: + 6.Düzey, EQF-LLL: 6.Düzey, QF-EHEA: 1.Düzey
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Veriliş Şekli -
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. HATİCE MERVE BAYRAM
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi Dr.Öğr.Üyesi BAŞAK FUNDA EKEN
Ders Ön Koşulu Yok

AMAÇ VE İÇERİK

Amaç: Besin bileşenlerinin (su, karbonhidrat, protein, lipid, vitamin ve minerallerin) fiziksel ve kimyasal özelliklerine, sınıflandırılmasına, fonksiyonlarına ve analizlerine ilişkin bilgi, beceri ve tutumların kazandırılması amaçlanmaktadır.
İçerik: Besinlerin yapılarında bulunan karbonhidratların, proteinlerin, yağların, suyun, minerallerin ve vitaminlerin kimyasal ve fonksiyonel özellikleri ve ilgili laboratuvar uygulamaları.

DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.)

Besinlerin yapısında bulunan karbonhidrat, protein, lipit, vitamin ve minarellerin fiziksel, kimyasal ve fonksiyonel özelliklerini açıklar.
Besinlerin raf ömrünü sınırlayan başlıca kimyasal reaksiyonları uygular.
Besinlerin kimyasal analizlerinde uygulanan temel laboratuvar tekniklerini uygular.
Besin analizlerinin sonuçlarını raporlar.
Analiz sonuçlarını öğrendiği bilgilerle ilişkilendirir.
Besin analizlerinde temel nitel/nicel becerileri kullanır.
Besinlerdeki suyun ve su aktivitesinin önemini açıklar.
Çözeltilerin konsantrasyonlarını hesaplar.
Besinlerdeki nem oranı ve kuru madde miktarlarını hesaplar.
Besinlerdeki su aktivitesini hesaplar.
Besinlerin işlenmesi esnasında meydana gelen temel kimyasal reaksiyonlara yanıt verir.

HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

Hafta Ön Hazırlık Konular Yöntem
1 Literatür Tarama, Bireysel Araştırma Besin Kimyasına Giriş Anlatım, Tartışma, Uygulama, Grup Çalışması
2 Literatür Tarama, Web Tabanlı Araştırma Suyun Besinlerdeki Önemi, Yapısı ve Fonksiyonları Anlatım, Gösterip Yaptırma, Uygulama
3 Literatür Tarama, Web Tabanlı Görsel İnceleme Karbonhidratların Kimyasal Yapısı Anlatım, Tartışma, Uygulama, Grup Çalışması
4 Literatür Tarama, Bireysel Araştırma Karbonhidratların Sınıflandırılması ve Özellikleri Anlatım, Gösterip Yaptırma, Uygulama
5 Literatür Tarama, Web Tabanlı Görsel İnceleme Proteinlerin Kimyasal Yapısı Anlatım, Tartışma, Uygulama, Grup Çalışması
6 Literatür Tarama, Bireysel Araştırma Proteinlerin Sınıflandırılması ve Özellikleri Anlatım, Gösterip Yaptırma, Uygulama
7 Literatür Tarama, Web Tabanlı Görsel İnceleme Lipidlerin Kimyasal Yapısı Anlatım, Tartışma, Uygulama, Grup Çalışması
8 - ARA SINAV -
9 Literatür Tarama, Bireysel Araştırma Lipidlerin Sınıflandırılması ve Özellikleri Anlatım, Gösterip Yaptırma, Uygulama
10 Literatür Tarama, Web Tabanlı Görsel İnceleme Mineral Maddelerin Kimyasal Yapısı ve Fonksiyonları Anlatım, Tartışma, Uygulama, Grup Çalışması
11 Literatür Tarama, Bireysel Araştırma Mineral Maddelerin Özellikleri Anlatım, Gösterip Yaptırma, Uygulama
12 Literatür Tarama, Web Tabanlı Görsel İnceleme Vitaminlerin Kimyasal Yapısı ve Fonksiyonları Anlatım, Tartışma, Uygulama, Grup Çalışması
13 Literatür Tarama, Bireysel Araştırma Vitaminlerin Özellikleri Anlatım, Gösterip Yaptırma, Uygulama
14 Literatür Tarama, Bireysel Araştırma Besin Kimyasında Kullanılan Deneysel Tayin Sistemleri Anlatım, Tartışma, Uygulama, Grup Çalışması
15 Bireysel Araştırma, Konu Tekrarı Genel Tekrar Anlatım, Tartışma
16 - FİNAL -
17 - FİNAL -

KAYNAKLAR

Belitz, H. D., Grosch, W., & Schieberle, P. (2009). Food chemistry (4th revised and extended ed.). Springer.
Büyük Uslu, N. (2024). Besin kimyası temel laboratuvar uygulamaları. Nobel Tıp Kitabevleri.
Coultate, T. P. (2016). Food: The chemistry of its components (6th ed.). Royal Society of Chemistry.
Demirci, M. (2008). Gıda kimyası (4. baskı). Onur Grafik.
Kontogiorgos, V. (2021). Introduction to food chemistry (pp. 19–53). Springer.
Miller, D. D., & Yeung, C. K. (2022). Food chemistry: A laboratory manual (2nd ed.). Wiley.
Rajuva, T. R., & Joy, P. (2014). Food technology lab manual.
Tayar, M., & Çıbık, R. (2011). Gıda kimyası. Dora Yayıncılık.
Uylaşer, V., & Başoğlu, F. (2016). Temel gıda analizleri. Dora Yayıncılık.
Vaclavik, V. A., & Christian, E. W. (2021). Essentials of food science (6th ed.). Springer.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi Etkinlik Sayısı Katkı Yüzdesi Açıklama Sınav Yapılma Şekli
Ara Sınav (Vize) 1 30
Ödev Değerlendirme 1 10
Uygulama-Lab 1 10
DÖNEM SONU- Sınavı (Final) 1 50
TOPLAM 4 100
(0) Etkisiz (1) En Düşük (2) Düşük (3) Orta (4) İyi (5) Çok İyi
0 1 2 3 4 5

DERSİN PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARINA KATKISI

BİLGİ
Kuramsal
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Özellikle insan, çevre ve besin arasındaki ilişkiyi inceleyen, Beslenme ve Diyetetik uygulama biliminin temelini oluşturan tüm disiplinler ile ilgili bilgiyi değerlendirir.
4
2
Beslenme ve Diyetetik alanındaki güncel bilgi ve uygulamaları tanımlar.
4
BİLGİ
Olgusal
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Beslenme ve Diyetetik alanında bilgi edinme ve bilgi verme sürecinde güncel teknolojik kaynakları kullanır.
5
BECERİLER
Bilişsel
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Beslenmeyle ilintili genel sağlık sorunlarını belirler.
2
2
Beslenme ve Diyetetik uygulamalarını, bu alandaki bilgi birikimini kullanarak açıklar.
3
BECERİLER
Uygulamalı
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Beslenme ve Diyetetik alanındaki bilgilerin kullanımında yasal ve etik ilkeleri uygular.
4
YETKİNLİKLER
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Beslenme ve Diyetetik alanındaki bilgi ve becerileri uygular.
4
2
Diyetisyenlik mesleğini etkileyen plan, politika, yasa, yönetmelik ve mevzuatları takip eder.
3
YETKİNLİKLER
Öğrenme Yetkinliği
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Beslenme ve Diyetetik alanı ile ilgili bilgileri eleştirel bir bakış açısı ile değerlendirir.
3
YETKİNLİKLER
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Yeterli düzeyde yabancı dil bilgisi ile Beslenme ve Diyetetik alanında yeni gelişmeleri takip eder.
2
2
Bireyler arası yazılı ve sözlü etkin iletişim kurar.
3
YETKİNLİKLER
Alana Özgü Yetkinlik
Program Yeterlilikleri/Çıktıları Katkı Düzeyi
0 1 2 3 4 5
1
Üretim-tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirir.
5
2
Danışanların sağlık, sosyal ve çevre durumları ile ilgili sorunlarına cevap verir.
0
3
Danışanların beslenme durumlarını değerlendirir.
0
4
Danışanların klinik bulgularını beslenme açısından yorumlar.
0
5
Danışana özgü beslenme tedavileri planlar.
0

DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ

Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri Etkinlik(hafta sayısı) Süresi(saat sayısı) Toplam İş Yükü
Ders 14 3 42
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme 14 1 14
Arazi Çalışması 0 0 0
Grup Çalışması / Ödevi 10 1 10
Laboratuvar 14 2 28
Okuma 0 0 0
Ödev 7 1 7
Proje Hazırlama 0 0 0
Seminer 0 0 0
Staj 0 0 0
Teknik Gezi 0 0 0
Web Tab. Öğrenme 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Yerinde Uygulama 0 0 0
Mesleki Faaliyet 0 0 0
Sosyal Faaliyet 0 0 0
Tez Hazırlama 0 0 0
Alan Çalışması 0 0 0
Rapor Yazma 7 1 7
Final Sınavı 1 1 1
Final Sınavı Hazırlığı 14 1 14
Ara Sınav 1 1 1
Ara Sınav Hazırlığı 7 1 7
Kısa Sınav 0 0 0
Kısa Sınav Hazırlığı 0 0 0
TOPLAM 89 0 131
Genel Toplam 131
Toplam İş Yükü / 25.5 5,1
Dersin AKTS(ECTS) Kredisi 5,0