UÇAK SİSTEMLERİ II DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ

Kodu	Dersin Adı	Yarıyıl	Süresi(T+U)	Kredisi	AKTS Kredisi
HEE206	UÇAK SİSTEMLERİ II	4	12	8	8

DERS BİLGİLERİ
Dersin Öğretim Dili :	Türkçe
Dersin Düzeyi	LİSANS, TYY: + 6.Düzey, EQF-LLL: 6.Düzey, QF-EHEA: 1.Düzey
Dersin Türü	Zorunlu
Dersin Veriliş Şekli	-
Dersin Koordinatörü	Dr.Öğr.Üyesi BEDİA MERİH ÖZÇETİN
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi
Ders Ön Koşulu	Yok

AMAÇ VE İÇERİK
Amaç:	Dersin amacı; öğrencilerin gerekli ortam sağlandığında, Uçuş Teorisini, Uçak Aerodinamiği ve Uçuş Kontrolleri ni(Kumandaları), Yüksek Hızlı Uçuşu ,Gövde Yapısı ve Genel Kavramları kurallarını öğrenmeleridir. Bu dersin sonunda öğrencilerin uçak sistemlerini doğru olarak tanımlayabilmeleri hedeflenmiştir.
İçerik:	Dersin içeriği; Uçuş Teorisi, Uçak Aerodinamiği ve Uçuş Kontrolleri (Kumandaları), Yüksek Hızlı Uçuşu, Gövde Yapısı ve Genel Kavramları, Air Conditioning ve Kabın Basınçlandırma (ATA 21), Aletler (Cihazlar) / Aviyonik Sistemler Alet (Cihaz) Sistemleri (ATA 31), Kabin ekipmanları ve Mefruşatı (ATA 25), Yangından Koruma (ATA 26) sistemi, Uçuş Kumandaları (ATA 27), Yakıt Sistemleri (ATA 28), Hidrolik Güç (ATA 29) sistemi konularıdır.

DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.)

Uçuş Teorisini açıklar & Hava aracı yapı ve sistem elemanlarını tanır. Hava aracı yapı ve sistem elemanlarının görevlerini bilir. Uçak Aerodinamiği ve Uçuş Kontrolleri (Kumandaları)ni uygular. Air Conditioning ve Kabın Basınçlandırma (ATA 21) ve Aletler (Cihazlar) / Aviyonik Sistemler Alet (Cihaz) Sistemleri (ATA 31) açıklar Aletler (Cihazlar) / Aviyonik Sistemler Alet (Cihaz) Sistemleri (ATA 31) ve Uçuş Kumandaları (ATA 27) nı açıklar Kabin ekipmanları ve Mefruşatı (ATA 25)ve Yangından Koruma (ATA 26) sistemini açıklar Yakıt Sistemleri (ATA 28)nin çalışmasını uygular Hidrolik Güç (ATA 29) sisteminin çalıştırılmasını uygular

HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
Hafta	Ön Hazırlık	Konular	Yöntem
1	Haberleşme/Seyrüsefer (ATA 23/24)	Radyo dalgalarının yayılımına, antenlere, iletim hatlarına, haberleşmeye, alıcı ve vericilere ilişkin esaslar; Aşağıdaki sistemlerin çalışma prensipleri: — Çok Yüksek Frekans (VHF) haberleşmesi; — Yüksek Frekans (HF) haberleşmesi; — Audio, — Acil Durum Yer Belirleme Vericileri, — Kokpit Ses Kayıt Cihazı, — Çok Yüksek Frekansta çok yönlü hava seyrüsefer istikamet cihazı (VOR - Very High Frequency omnidirectional range), — Otomatik Yön Bulucu (ADF -Automatic Direction Finding), — Aletli İniş Sistemi (ILS - Instrument Landing System),— Mikrodalga İniş Sistemi (MLS - Microwave Landing System), — Uçuş Yönlendirme sistemleri, Mesafe Ölçme Ekipmanları (DME - Distance Measuring Equipment),— Çok Düşük Frekans ve hiberbolik navigasyon (VLF/Omega), — Doppler seyfüsefer, — Saha seyrüsefer, RNAV sistemleri, — Uçuş Yönetim Sistemleri, — Küresel Konum Belirleme Sistemi (GPS), Küresel Seyrüsefer Uydu Sistemleri (GNSS), — Ataletsel Seyrüsefer Sistemi, — Hava Trafik Kontrol alıcı verici cihazı, ikincil gözetim radarı, — Trafik Uyarı ve Çarpışmayı Önleme Sistemi (TCAS), — Hava sakınma radarı, — Radyo altimetre, — ARINC haberleşme ve raporlama.	-
2	Haberleşme/Seyrüsefer (ATA 23/24)	Radyo dalgalarının yayılımına, antenlere, iletim hatlarına, haberleşmeye, alıcı ve vericilere ilişkin esaslar; Aşağıdaki sistemlerin çalışma prensipleri: — Çok Yüksek Frekans (VHF) haberleşmesi; — Yüksek Frekans (HF) haberleşmesi; — Audio, — Acil Durum Yer Belirleme Vericileri, — Kokpit Ses Kayıt Cihazı, — Çok Yüksek Frekansta çok yönlü hava seyrüsefer istikamet cihazı (VOR - Very High Frequency omnidirectional range), — Otomatik Yön Bulucu (ADF -Automatic Direction Finding), — Aletli İniş Sistemi (ILS - Instrument Landing System),— Mikrodalga İniş Sistemi (MLS - Microwave Landing System), — Uçuş Yönlendirme sistemleri, Mesafe Ölçme Ekipmanları (DME - Distance Measuring Equipment),— Çok Düşük Frekans ve hiberbolik navigasyon (VLF/Omega), — Doppler seyfüsefer, — Saha seyrüsefer, RNAV sistemleri, — Uçuş Yönetim Sistemleri, — Küresel Konum Belirleme Sistemi (GPS), Küresel Seyrüsefer Uydu Sistemleri (GNSS), — Ataletsel Seyrüsefer Sistemi, — Hava Trafik Kontrol alıcı verici cihazı, ikincil gözetim radarı, — Trafik Uyarı ve Çarpışmayı Önleme Sistemi (TCAS), — Hava sakınma radarı, — Radyo altimetre, — ARINC haberleşme ve raporlama.	-
3	Haberleşme/Seyrüsefer (ATA 23/24)	Radyo dalgalarının yayılımına, antenlere, iletim hatlarına, haberleşmeye, alıcı ve vericilere ilişkin esaslar; Aşağıdaki sistemlerin çalışma prensipleri: — Çok Yüksek Frekans (VHF) haberleşmesi; — Yüksek Frekans (HF) haberleşmesi; — Audio, — Acil Durum Yer Belirleme Vericileri, — Kokpit Ses Kayıt Cihazı, — Çok Yüksek Frekansta çok yönlü hava seyrüsefer istikamet cihazı (VOR - Very High Frequency omnidirectional range), — Otomatik Yön Bulucu (ADF -Automatic Direction Finding), — Aletli İniş Sistemi (ILS - Instrument Landing System),— Mikrodalga İniş Sistemi (MLS - Microwave Landing System), — Uçuş Yönlendirme sistemleri, Mesafe Ölçme Ekipmanları (DME - Distance Measuring Equipment),— Çok Düşük Frekans ve hiberbolik navigasyon (VLF/Omega), — Doppler seyfüsefer, — Saha seyrüsefer, RNAV sistemleri, — Uçuş Yönetim Sistemleri, — Küresel Konum Belirleme Sistemi (GPS), Küresel Seyrüsefer Uydu Sistemleri (GNSS), — Ataletsel Seyrüsefer Sistemi, — Hava Trafik Kontrol alıcı verici cihazı, ikincil gözetim radarı, — Trafik Uyarı ve Çarpışmayı Önleme Sistemi (TCAS), — Hava sakınma radarı, — Radyo altimetre, — ARINC haberleşme ve raporlama.	-
4	Haberleşme/Seyrüsefer (ATA 23/24 Elektrik Gücü (ATA 24)	Radyo dalgalarının yayılımına, antenlere, iletim hatlarına, haberleşmeye, alıcı ve vericilere ilişkin esaslar; Aşağıdaki sistemlerin çalışma prensipleri: — Çok Yüksek Frekans (VHF) haberleşmesi; — Yüksek Frekans (HF) haberleşmesi; — Audio, — Acil Durum Yer Belirleme Vericileri, — Kokpit Ses Kayıt Cihazı, — Çok Yüksek Frekansta çok yönlü hava seyrüsefer istikamet cihazı (VOR - Very High Frequency omnidirectional range), — Otomatik Yön Bulucu (ADF -Automatic Direction Finding), — Aletli İniş Sistemi (ILS - Instrument Landing System),— Mikrodalga İniş Sistemi (MLS - Microwave Landing System), — Uçuş Yönlendirme sistemleri, Mesafe Ölçme Ekipmanları (DME - Distance Measuring Equipment),— Çok Düşük Frekans ve hiberbolik navigasyon (VLF/Omega), — Doppler seyfüsefer, — Saha seyrüsefer, RNAV sistemleri, — Uçuş Yönetim Sistemleri, — Küresel Konum Belirleme Sistemi (GPS), Küresel Seyrüsefer Uydu Sistemleri (GNSS), — Ataletsel Seyrüsefer Sistemi, — Hava Trafik Kontrol alıcı verici cihazı, ikincil gözetim radarı, — Trafik Uyarı ve Çarpışmayı Önleme Sistemi (TCAS), — Hava sakınma radarı, — Radyo altimetre, — ARINC haberleşme ve raporlama. Bataryaların Takılması ve Çalışması; DC güç üretimi; AC güç üretimi; Acil durum güç üretimi; Voltaj regülasyonu / ayarlaması; Güç dağıtımı; Enversörler (inverter'ler), transformatörler, redresörler; Devre koruması; Harici güç / Yer gücü.	-
5	Elektrik Gücü (ATA 24)	Bataryaların Takılması ve Çalışması; DC güç üretimi; AC güç üretimi; Acil durum güç üretimi; Voltaj regülasyonu / ayarlaması; Güç dağıtımı; Enversörler (inverter'ler), transformatörler, redresörler; Devre koruması; Harici güç / Yer gücü.	-
6	Elektrik Gücü (ATA 24)	Bataryaların Takılması ve Çalışması; DC güç üretimi; AC güç üretimi; Acil durum güç üretimi; Voltaj regülasyonu / ayarlaması; Güç dağıtımı; Enversörler (inverter'ler), transformatörler, redresörler; Devre koruması; Harici güç / Yer gücü.	-
7	Elektrik Gücü (ATA 24)	Bataryaların Takılması ve Çalışması; DC güç üretimi; AC güç üretimi; Acil durum güç üretimi; Voltaj regülasyonu / ayarlaması; Güç dağıtımı; Enversörler (inverter'ler), transformatörler, redresörler; Devre koruması; Harici güç / Yer gücü.	-
8	-	ARA SINAV	-
9	Ekipmanlar ve Mefruşatlar (ATA 25)	Elektronik acil durum ekipmanı gereklilikleri; Kabin eğlence ekipmanları.	-
10	Uçuş Kumandaları (ATA 27)	Birincil kumandalar: eleron, elevatör, dümen, spoyler; Fletner (trim) kumandası; Aktif yük kumandası; Yüksek kaldırma düzenekleri; Kaldırma indirme, hız frenleri; Sistem çalışması: Manüel, hidrolik, pnömatik; Suni hissetme, Sapma (Yaw) damperi, Mach ayarı, dümen sınırlayıcısı (rudder limiter), fırtına kilitleri. Perdövites (stall) koruma sistemleri;	-
11	Uçuş Kumandaları (ATA 27)	Birincil kumandalar: eleron, elevatör, dümen, spoyler; Fletner (trim) kumandası; Aktif yük kumandası; Yüksek kaldırma düzenekleri; Kaldırma indirme, hız frenleri; Sistem çalışması: Manüel, hidrolik, pnömatik; Suni hissetme, Sapma (Yaw) damperi, Mach ayarı, dümen sınırlayıcısı (rudder limiter), fırtına kilitleri. Perdövites (stall) koruma sistemleri;	-
12	Uçuş Kumandaları (ATA 27) Sistem çalışması:	Birincil kumandalar: eleron, elevatör, dümen, spoyler; Fletner (trim) kumandası; Aktif yük kumandası; Yüksek kaldırma düzenekleri; Kaldırma indirme, hız frenleri; Sistem çalışması: Manüel, hidrolik, pnömatik; Suni hissetme, Sapma (Yaw) damperi, Mach ayarı, dümen sınırlayıcısı (rudder limiter), fırtına kilitleri. Perdövites (stall) koruma sistemleri; Elektriksel, elektronik kumandalı uçuş/elektronik uçuş kontrol sistemleri (fly-by-wire).	-
13	Sistem çalışması: Aletler (Cihazlar) (ATA 31)	Elektriksel, elektronik kumandalı uçuş/elektronik uçuş kontrol sistemleri (fly-by-wire). Sınıflandırma; Atmosfer; Terminoloji; Basınç ölçüm cihazları ve sistemleri; Pitot statik sistemler; Altimetreler; Dikey hız göstergeleri; Hava hızı göstergeleri; Mach ölçerler; İrtifa raporlama/ikaz sistemleri; Hava veri bilgisayarları; Aletli pnömatik sistemler; Direkt okuma basınç ve sıcaklık göstergeleri; Sıcaklık gösterge sistemleri; Yakıt miktarı gösterge sistemleri; Jiroskopik prensipler; Suni/yapay ufuklar; Kayış/kayma göstergeleri; Yön göstergesi; Yere Yakınlık Uyarı Sistemleri; Pusula sistemleri; Uçuş Veri Kayıt sistemleri; Elektronik Uçuş Aletleri Sistemleri; Ana uyarı sistemleri ve merkezi uyarı panelleri dahil olmak üzere aletli uyarı sistemleri; Perdövites (stall) uyarı sistemleri ve hücum açısı gösterge	-
14	Aletler (Cihazlar) (ATA 31)	Sınıflandırma; Atmosfer; Terminoloji; Basınç ölçüm cihazları ve sistemleri; Pitot statik sistemler; Altimetreler; Dikey hız göstergeleri; Hava hızı göstergeleri; Mach ölçerler; İrtifa raporlama/ikaz sistemleri; Hava veri bilgisayarları; Aletli pnömatik sistemler; Direkt okuma basınç ve sıcaklık göstergeleri; Sıcaklık gösterge sistemleri; Yakıt miktarı gösterge sistemleri; Jiroskopik prensipler; Suni/yapay ufuklar; Kayış/kayma göstergeleri; Yön göstergesi; Yere Yakınlık Uyarı Sistemleri; Pusula sistemleri; Uçuş Veri Kayıt sistemleri; Elektronik Uçuş Aletleri Sistemleri; Ana uyarı sistemleri ve merkezi uyarı panelleri dahil olmak üzere aletli uyarı sistemleri; Perdövites (stall) uyarı sistemleri ve hücum açısı gösterge	-
15	-	FİNAL	-
16	-	FİNAL	-
17	-	FİNAL	-

KAYNAKLAR
SHGM B2 ders yönergesi FAA Resmi İnternet Sitesi, https://www.faa.gov/ http://www.flightlearnings.com www.b737.org.uk/aircraftsystems.htm TTS Module 11, Total Training Support Yayınları

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi	Etkinlik Sayısı	Katkı Yüzdesi	Açıklama

(0) Etkisiz	(1) En Düşük	(2) Düşük	(3) Orta	(4) İyi	(5) Çok İyi
0	1	2	3	4	5

BİLGİ
Kuramsal
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Alanıyla ilgili bilgi ve becerilerini iş sağlığı ve güvenliğinin hukuki boyutunu göz önünde tutarak uygular.				3
2	Havacılık elektriği ile ilgili uygulamaları yapabilir.						5
3	Havacılık elektroniği ile ilgili uygulamaları yapabilir.					4
4	Elektrik-Elektronik konularının havacılık uygulamalarını öğrenir.						5
5	Girişimcilik ve yenilikçilik kavramlarını alanıyla ilişkilendirir.						5

BİLGİ
Olgusal
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Alanıyla ilgili kuramsal ve uygulamalı bilgileri uygun analitik yöntemler ve modelleme tekniklerini seçerek iş yaşamında kullanır.					4
2	Ekip üyesi olarak çalıştığı ortama uyum sağlar.					4
3	Sorunla karşılaştığı zaman soruna uygun çözüm yöntemi geliştirir						5
4	Alanında, ilgili kurumlarla mevzuata uygun yazılı anlaşmaları hazırlar.					4
5	Ekip üyesi olarak havacılık faaliyetlerinin planlanmasından uygulanmasına kadar tüm aşamaları yönetir.					4

BECERİLER
Bilişsel
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Alanında karşılaşılan bir olumsuz durumda teknik el becerisine sahip olduğu için gerekli önlemleri alabilir ve duruma müdahale edebilir.				3
2	Alanındaki bir çalışmada karşılaşılan sorunu ekip içinde uygun hale getirir.						5

BECERİLER
Uygulamalı
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı, bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır (use) Bloom 3					4
2	Konuyu tanımlayan kroki, şema, grafik vb. dokümanları okuyarak yorumlar (interprent). (Bloom 2)						5

YETKİNLİKLER
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Tanınan okul sertifikalı mezun olacağından dolayı havacılık elektrik ve elektroniği alanlarında gerekli bilgi birikimi ve el becerisine sahiptir.					4
2	Uygulamada karşılaşılan ve öngörülemeyen sorunlar için çözüm geliştirir. (develop) (Bloom 6)				3

YETKİNLİKLER
Öğrenme Yetkinliği
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Alanı ile ilgili öğrenme gereksinimlerini belirler (determine) (Bloom 3)					4
2	Yaşam boyu öğrenme ilkelerini mesleki gelişimde kullanır (use) (Bloom 3)				3

YETKİNLİKLER
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Teknik resim bilgisini etkin bir şekilde iş yaşamında uygulayabilir (apply) (Bloom 3)						5
2	Alanıyla ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirerek; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak belirtir (state) (Bloom 1)					4
3	Düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzmanlarla tartışır (debate) (Bloom 2)						5
4	Uluslararası seviyede alanı ile ilgili eğitimlere katılır (participate) (Bloom 3)					4
5	Sorumluluğu altında çalışanların mesleki gelişimine yönelik etkinlikleri organize eder. (organize) (Bloom 6)						5

YETKİNLİKLER
Alana Özgü Yetkinlik
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	SHGM tarafından tanınan okul sertifikası ile mezun olunur ve havacılık sektöründe nitelikli elektrik-elektronik personeli ihtiyacı karşılanır					4
2	Lisans eğitimi boyunca elde ettiği, bilgi ve becerilerini iş yaşamında kullanır (use). (Bloom 3)				3
3	Alanında karşılaştığı sorunları çözer. (solve) (Bloom 3)						5
4	Kalite yönetimi ve süreçleri ile çevre koruma ve iş güvenliği konularında gerekli davranış kültürünü çalıştığı ekibe uygular (apply) (Bloom 3)					4
5	Emniyet faktörü bilincini kendisine ve ekibine yerleştirir. (locate) Bloom 1)						5

DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri	Etkinlik(hafta sayısı)	Süresi(saat sayısı)	Toplam İş Yükü
Ders	14	12	168
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme	1	12	12
Arazi Çalışması	0	0	0
Grup Çalışması / Ödevi	0	0	0
Laboratuvar	0	0	0
Okuma	0	0	0
Ödev	0	0	0
Proje Hazırlama	0	0	0
Seminer	0	0	0
Staj	0	0	0
Teknik Gezi	0	0	0
Web Tab. Öğrenme	0	0	0
Uygulama	0	0	0
Yerinde Uygulama	0	0	0
Mesleki Faaliyet	0	0	0
Sosyal Faaliyet	0	0	0
Tez Hazırlama	0	0	0
Alan Çalışması	0	0	0
Rapor Yazma	0	0	0
Final Sınavı	1	1	1
Final Sınavı Hazırlığı	1	12	12
Ara Sınav	1	1	1
Ara Sınav Hazırlığı	1	12	12
Kısa Sınav	0	0	0
Kısa Sınav Hazırlığı	0	0	0
TOPLAM	19	0	206