ESKİ TÜRKÇE I DERS TANITIM VE UYGULAMA BİLGİLERİ

Kodu	Dersin Adı	Yarıyıl	Süresi(T+U)	Kredisi	AKTS Kredisi
TDE213	ESKİ TÜRKÇE I	3	3	3	6

DERS BİLGİLERİ
Dersin Öğretim Dili :	Türkçe
Dersin Düzeyi	LİSANS, TYY: + 6.Düzey, EQF-LLL: 6.Düzey, QF-EHEA: 1.Düzey
Dersin Türü	Zorunlu
Dersin Veriliş Şekli	-
Dersin Koordinatörü	Doç.Dr. HACER GÜLŞEN
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi	Dr.Öğr.Üyesi HATİCE VELİ
Ders Ön Koşulu	Yok

AMAÇ VE İÇERİK
Amaç:	Dersin amacı; öğrenciye, Köktürkçe dönemini hazırlayan tarihsel koşullar, Köktürkçe döneminin temel teserleri, Türk runik yazısı, Türk dili tarihinde Köktürkçenin yeri, Köktürkçenin fonetik ve morfolojik özelliklerini ve üç önemli anıttan örnek metinlerin okunması, incelenmesi ve günümüz Türkçesiyle ifade edilmesi konularını kavratmaktır. özellikleri konularını kavratmaktır.
İçerik:	Ders; Köktürkçe dönemini hazırlayan tarihsel koşullar, Köktürkçe döneminin temel teserleri, Türk runik yazısı, Türk dili tarihinde Köktürkçenin yeri, Köktürkçenin fonetik ve morfolojik özellikleri ve üç önemli anıttan örnek metinlerin okunması ve incelenmesi konularını kapsar.

DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.)
Köktürkçe dönemini hazırlayan tarihsel koşulları ve Köktürkçe döneminin temel eserlerini hatırlar.
Türk runik yazısını tanır.
Türk dili tarihi içinde Köktürkçe döneminin yerini kendi cümleleriyle ifade eder.
Köktürkçenin fonetik ve morfolojik özelliklerini metinlerin orijinal harfleriyle (işaretleriyle) incelerler.
Köktürkçenin fonetik ve morfolojik özelliklerini Türkiye Türkçesinin fonetik ve morfolojik özellikleriyle karşılaştırır.

HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
Hafta	Ön Hazırlık	Konular	Yöntem
1	Literatür Tarama, Kaynak Okuma	Altay Dilleri Teorisi. Dünyada ve Türkiye’de ilk Altayistler. Türkçenin evreleri.	Anlatım, Soru Cevap, Tartışma
2	Literatür Tarama, Kaynak Okuma	Ana hatlarıyla I. ve II. Köktürk Devletleri. Köktürk ve Uygur Döneminden kalma dil malzemeleri hakkında genel bilgi. Bu alanda çalışan araştırmacılar ve yapılmış yayımlar hakkında genel bilgi.	Anlatım, Soru Cevap, Tartışma
3	Literatür Tarama, Kaynak Okuma	Eski Türkçe Dönemi'nden kalma yazıtlar. Öğrenci sunumları.	Anlatım, Soru Cevap, Tartışma
4	Literatür Tarama, Kaynak Okuma	Köktürk İşaretleri (Harfleri). Köktürkçedeki bazı imla kuralları.	Anlatım, Soru Cevap, Tartışma
5	Literatür Tarama, Kaynak Okuma	Köktürk Alfabesi ile yazma alıştırmaları. Köktürkçedeki bazı imla kuralları.	Anlatım, Soru Cevap, Tartışma
6	Literatür Tarama, Kaynak Okuma	Şekil bilgisi (morfoloji): Köktürkçede hal ekleri, iyelik ekleri, isim çekim ekleri. Köktürkçed zarf-fiiller ve sıfat-fiiller. Köktürkçede fiil çekimi.	Anlatım, Soru Cevap, Tartışma
7	Literatür Tarama, Kaynak Okuma	Köktürkçede zarflar, bağlama edatları, sayılar. Köktürkçede kökdeş fiiller. Köktürkçede kelime yapımı.	Anlatım, Soru Cevap, Tartışma
8	-	ARA SINAV	-
9	Literatür Tarama, Kaynak Okuma	Köktürkçede isimden isim yapma, isimden fiil yapma, fiilden isim yapma ve fiilden fiil yapma ekleri.	Anlatım, Soru Cevap, Tartışma
10	Literatür Tarama, Kaynak Okuma	Köktürk Yazıtları: Kültigin Anıtı, Bilge Kağan Anıtı ve Tonyukuk Anıtı.	Anlatım, Soru Cevap, Tartışma
11	Literatür Tarama, Kaynak Okuma	Kültigin Anıtı’nın doğu yüzünün okunması.	Anlatım, Soru Cevap, Tartışma
12	Literatür Tarama, Kaynak Okuma	Kültigin Anıtı’nın doğu yüzünün okunması.	Anlatım, Soru Cevap, Tartışma
13	Literatür Tarama, Kaynak Okuma	Kültigin Anıtı’nın doğu yüzünün okunması.	Anlatım, Soru Cevap, Tartışma
14	Literatür Tarama, Kaynak Okuma	Eski Türkçe diğer yazıtlardan bölümler okunması	Anlatım, Soru Cevap, Tartışma
15	Literatür Tarama, Kaynak Okuma	Eski Türkçe diğer yazıtlardan bölümler okunması	Anlatım, Soru Cevap, Tartışma
16	-	FİNAL	-
17	-	FİNAL	-

KAYNAKLAR
Tekin, T. (2000), Orhon Yazıtları, Ankara: TDK
Ergin, M. (2004), Orhun Abideleri, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
Clauson, G. (1971), Etymological Dictionary of Pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press.
Erdal, M. (1991), Old Turkic Word Formation, Wiesbaden: Harrassowitz.
Ölmez, M. (2019), Köktürkçe ve Eski Uygurca Dersleri, İstanbul: Kesit Yayınları

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi	Etkinlik Sayısı	Katkı Yüzdesi	Açıklama

(0) Etkisiz	(1) En Düşük	(2) Düşük	(3) Orta	(4) İyi	(5) Çok İyi
0	1	2	3	4	5

BİLGİ
Kuramsal
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Türklerin tarihî süreç içinde kullandıkları alfabeleri, özellikle Osmanlı Türkçesi alfabesini tanır.						5
2	Dünya Edebiyatının nazım ve nesirde seçkin örneklerini tanır.		1
3	Türk Dilinin ve Edebiyatının milli ve özgün bir kültür birikimi olduğu fikrini savunur				3

BİLGİ
Olgusal
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Mesleki İngilizceyi alanıyla ilgili uluslararası akademik yayınlardan yararlanabilecek kadar kullanır.	0
2	Alanı ile ilgili her türlü çalışmada sosyal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder						5
3	Türk Dili ve Edebiyatı üzerine yapılmış çalışmaların ülkeler ve ekollere göre kaynakçasını yazılı, basılı ve elektronik ortamlarda inceler.					4

BECERİLER
Bilişsel
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Genel dil bilimi yöntem ve kuramlarından yararlanarak Türk dil bilgisini ses, şekil, söz dizimi, anlam bilgisi ve söz varlığı düzeylerinde tarihsel-karşılaştırmalı olarak inceler.						5
2	Türk Dili ve Edebiyatı Programında kullanılan ve güncel bilgileri içeren ders materyallerini, araştırma metotlarını, bilgi ve teorileri inceler.				3
3	Çağdaş Türk Edebiyatının tarihsel gelişimini; metinlerin kaleme alındıkları tarihî dönemi ve kültürel atmosferi dikkate alarak, metinler üzerinden tartışır.		1

BECERİLER
Uygulamalı
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Türk dili ve edebiyatı alanında edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla ve disiplinler arası bilgilerin yardımıyla değerlendirir.		1
2	Dil ve Edebiyat eserlerinin analizinde felsefe, sosyoloji, hukuk, iktisat vs. alanlarından faydalanarak disiplinlerarası mahiyette yorumlar yapar.		1
3	Çağdaş Türk Edebiyatları başta olmak üzere Dünya Edebiyatındaki yeni yönelişleri değerlendirir.	0

YETKİNLİKLER
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Alan içinde karşılaşılan problemlere bireysel çalışmalarıyla ve bir çalışma ekibi üyesi olarak çözümler üretir.						5

YETKİNLİKLER
Öğrenme Yetkinliği
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Çağdaş Edebiyatın bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde, edebiyat ve dilbilim açısından değerlendirir.	0
2	Türk Dili ve Edebiyatının, içinde yer aldığı medeniyet dairelerinden hangi ölçüde etkilendiğini değerlendirir.						5

YETKİNLİKLER
İletişim ve Sosyal Yetkinlik
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Türk Dili ve Edebiyatı alanında sürdürülebilirlik kavramının uygulanma sahalarını değerlendirir.			2
2	Akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapar.			2

YETKİNLİKLER
Alana Özgü Yetkinlik
	Program Yeterlilikleri/Çıktıları	Katkı Düzeyi
		0	1	2	3	4	5
1	Türk Dili ve Edebiyatıyla ilgili her konuya “Türk Dili ve Edebiyatının Bütünlüğü” bağlamında değer biçer.						5

DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri	Etkinlik(hafta sayısı)	Süresi(saat sayısı)	Toplam İş Yükü
Ders	14	3	42
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme	13	7	91
Arazi Çalışması	0	0	0
Grup Çalışması / Ödevi	0	0	0
Laboratuvar	0	0	0
Okuma	0	0	0
Ödev	0	0	0
Proje Hazırlama	0	0	0
Seminer	0	0	0
Staj	0	0	0
Teknik Gezi	0	0	0
Web Tab. Öğrenme	0	0	0
Uygulama	0	0	0
Yerinde Uygulama	0	0	0
Mesleki Faaliyet	0	0	0
Sosyal Faaliyet	0	0	0
Tez Hazırlama	0	0	0
Alan Çalışması	0	0	0
Rapor Yazma	0	0	0
Final Sınavı	1	1	1
Final Sınavı Hazırlığı	1	10	10
Ara Sınav	1	1	1
Ara Sınav Hazırlığı	1	10	10
Kısa Sınav	0	0	0
Kısa Sınav Hazırlığı	0	0	0
TOPLAM	31	0	155