Kodu |
Dersin Adı |
Yarıyıl |
Süresi(T+U) |
Kredisi |
AKTS Kredisi |
END351 |
STOKASTİK SÜREÇLER |
5 |
3 |
3 |
6 |
DERS BİLGİLERİ |
Dersin Öğretim Dili : |
Türkçe |
Dersin Düzeyi |
LİSANS, TYY: + 6.Düzey, EQF-LLL: 6.Düzey, QF-EHEA: 1.Düzey |
Dersin Türü |
Seçmeli |
Dersin Veriliş Şekli |
- |
Dersin Koordinatörü |
Prof.Dr. TARIK ÇAKAR |
Dersi Veren Öğretim Üyesi/Öğretim Görevlisi |
|
Ders Ön Koşulu |
Yok |
AMAÇ VE İÇERİK |
Amaç: |
Bu dersin amacı, öğrencilere ekonomi ve işletme problemlerini Markov zinciri olarak ifade edebilmeleri, Markov karar süreçleri geliştirebilmeleri ve bu modelleri çözebilmeleri için gerekli bilgi ve beceriyi kazandırmaktır. |
İçerik: |
Stokastik Süreç ve Markov Zincirinin Tanımı ve Kapsamı, Markov Zinciri ile
Olasılık Analizleri, Geçiş Olasılıkları, Ergodik Markov Zincirleri, Denge Durumu
Olasılıkları, Yutucu Markov Zincirleri, Markov Karar Prosesleri |
DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI (Öğrenciler, bu dersi başarı ile tamamladıklarında aşağıda belirtilen bilgi, beceri ve/veya yetkinlikleri gösterirler.) |
Verilerin hangi olasılık dağılımlarına uygun olduğunu tespit eder. |
Bir veri seti için verilen olasılık dağılımına uygunluk testlerini uygular. |
Pazar payları, seçimler, müşteri sadakati gibi konularda olasılık hesaplarını yapar. |
Markov stakastik süreçlerini kullanarak karar verir. |
Stokastik proseslerle ilgili tahmin yapar. |
HAFTALIK DERS KONULARI VE ÖNGÖRÜLEN HAZIRLIK ÇALIŞMALARI |
Hafta |
Ön Hazırlık |
Konular |
Yöntem |
1 |
Yazılı kaynaklar |
Stokastik Süreç ve Markov Zincirinin Tanımı ve Kapsamı, Dersin Olasılık Hesapları ile
İlişkisi ve İlgisi, Rassal Değişkenler ve Ayrık Olasılık Dağılımları |
Yüz yüze anlatım |
2 |
Yazılı kaynaklar |
Tekdüze Dağılımlar, Bozulmuş Dağılım, Bernoulli Süreci, Binom Dağılımı |
Yüz yüze anlatım |
3 |
Yazılı kaynaklar |
Poisson Dağılımı ve Özellikleri, Skellam Dağılımı ve Özellikleri, Rademacher |
Yüz yüze anlatım |
4 |
Yazılı kaynaklar |
Negatif Binom Dağılımı, Hipergeometrik Dağılım |
Yüz yüze anlatım |
5 |
Yazılı kaynaklar |
Benfordun Savı, Tarihi ve Uygulamaları |
Yüz yüze anlatım |
6 |
Yazılı kaynaklar |
Zeta Dağılımı, Gauss Dağılımı, Erlang Dağılımı, Cauchy Dağılımı |
Yüz yüze anlatım |
7 |
Yazılı kaynaklar |
Markov zincirleri, Markov zincirlerinde Geçiş Olasılıklarının Tahmin Edilmesi, Yol
Olasılıkları |
Yüz yüze anlatım |
8 |
- |
ARA SINAV |
- |
9 |
Yazılı kaynaklar |
Markov Stokastik Süreçleri, Markov Matrislerinin Limitlerinin Hesaplanması |
Yüz yüze anlatım |
10 |
Yazılı kaynaklar |
Ayrık Markov Süreçleri, Uç Olasılıklarının Hesaplanması |
Yüz yüze anlatım |
11 |
Yazılı kaynaklar |
Yutucu Durumlar, Yutucu Durma Geçmek için Ortalama Basamakların Hesaplanması |
Yüz yüze anlatım |
12 |
Yazılı kaynaklar |
Temel Matrislerin Hesaplanması ve Karar Vermede Kullanılması |
Yüz yüze anlatım |
13 |
Yazılı kaynaklar |
Markov zincirlerinin Temel Özellikleri ve Uygulamalar, Ergodiklik, Sonlu Durum Uzayı,
Genel Durum Uzayı, Markov Matrisinin Yatırım Problemlerinde Kullanılması |
Yüz yüze anlatım |
14 |
Yazılı kaynaklar |
Markov Zincirleri ile Monte-Carlo Simülasyonu, Sonlu Tipin Kayması, Faz Tipi Dağılım |
Yüz yüze anlatım |
15 |
Yazılı kaynaklar |
Markov Şebekeleri İnanç Yayılması, Faktör Gösterimi, Sırasal Analiz |
Yüz yüze anlatım |
16 |
- |
FİNAL |
- |
17 |
- |
FİNAL |
- |
KAYNAKLAR |
Introduction to Stochastic Processes, Erhan Cinlar, Prentice-Hall, Inc, 1997 |
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME |
Yarıyıl İçi Yapılan Çalışmaların Ölçme ve Değerlendirmesi |
Etkinlik Sayısı |
Katkı Yüzdesi |
Açıklama |
(0) Etkisiz |
(1) En Düşük |
(2) Düşük |
(3) Orta |
(4) İyi |
(5) Çok İyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
DERSİN PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARINA KATKISI
BİLGİ |
Kuramsal |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
1. Matematik, Fen bilimleri ve Endüstri Mühendisliği konularında yeterli bilgi birikimi elde eder
|
|
|
|
|
|
5 |
BİLGİ |
Olgusal |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Endüstri Mühendisliği alanında var olan uygulama alanlarını analiz eder, değerlendirir ve bunların çözümüne yönelik uygulama geliştirir.
|
|
|
|
|
4 |
|
BECERİLER |
Bilişsel |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Bir sistemi, o sistemin bileşenlerini, o sistemin sürecini analiz eder ve sistemi gerçekçi kısıtlar ve amaçlar doğrultusunda inceleyerek tasarlar
|
|
|
|
|
|
5 |
2 |
Mühendislik problemlerini modelleme ve çözme becerisi kazanır
|
|
|
|
|
|
5 |
BECERİLER |
Uygulamalı |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Endüstri mühendisliği alanında karşılaşılabilecek problemleri belirler ve bu amaçla problem çözümünde kullanılacak uygun metodu seçme ve uygulama becerisi kazanır
|
|
|
|
|
|
5 |
2 |
Endüstri mühendisliği uygulamaları için gerekli olan teknik araçları seçer ve kullanır; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanır.
|
|
|
|
|
|
5 |
3 |
Endüstri mühendisliği alanındaki problemlerin incelenmesi için deney tasarlar, deney yapar, veri toplar, sonuçları analiz eder ve yorumlar
|
|
|
2 |
|
|
|
YETKİNLİKLER |
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Bir ekip içerisinde etkin biçimde çalışabilme becerisi gösterir
|
|
|
|
|
4 |
|
2 |
Bireysel olarak etkin çalışır, sorumluluk alır
|
|
|
|
|
4 |
|
YETKİNLİKLER |
Öğrenme Yetkinliği |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Belirlenmiş bir problem için gerekli bilgilere ulaşır ve bu amaçla kaynak araştırması yapar
|
|
|
|
3 |
|
|
2 |
Endüstri mühendisliği alanındaki tüm gelişmeleri takip edebilme ve sürekli kendini yenileme becerisine sahiptir.
|
|
|
|
3 |
|
|
YETKİNLİKLER |
İletişim ve Sosyal Yetkinlik |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Sözlü ve yazılı iletişim kurma becerisi kazanır ve en az bir yabancı dil konuşur
|
|
1 |
|
|
|
|
YETKİNLİKLER |
Alana Özgü Yetkinlik |
|
Program Yeterlilikleri/Çıktıları |
Katkı Düzeyi |
0 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
1 |
Mesleki ve etik sorumluluk bilincine sahiptir
|
|
|
2 |
|
|
|
2 |
Endüstri mühendisliği uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkileri hakkında bilgi sahibidir ve mühendislik problemlerinin çözümlerinde yenilikçi yaklaşımın önemini farkında olarak çözüme gider.
|
|
|
|
3 |
|
|
DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ |
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri İş Yükü |
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri |
Etkinlik(hafta sayısı) |
Süresi(saat sayısı) |
Toplam İş Yükü |
Ders |
14 |
3 |
42 |
Derse Ön Hazırlık ve Ders Sonrası Pekiştirme |
14 |
3 |
42 |
Arazi Çalışması |
0 |
0 |
0 |
Grup Çalışması / Ödevi |
0 |
0 |
0 |
Laboratuvar |
0 |
0 |
0 |
Okuma |
0 |
0 |
0 |
Ödev |
5 |
5 |
25 |
Proje Hazırlama |
0 |
0 |
0 |
Seminer |
0 |
0 |
0 |
Staj |
0 |
0 |
0 |
Teknik Gezi |
0 |
0 |
0 |
Web Tab. Öğrenme |
0 |
0 |
0 |
Uygulama |
0 |
0 |
0 |
Yerinde Uygulama |
0 |
0 |
0 |
Mesleki Faaliyet |
0 |
0 |
0 |
Sosyal Faaliyet |
0 |
0 |
0 |
Tez Hazırlama |
0 |
0 |
0 |
Alan Çalışması |
0 |
0 |
0 |
Rapor Yazma |
0 |
0 |
0 |
Final Sınavı |
1 |
1 |
1 |
Final Sınavı Hazırlığı |
5 |
5 |
25 |
Ara Sınav |
1 |
1 |
1 |
Ara Sınav Hazırlığı |
3 |
5 |
15 |
Kısa Sınav |
0 |
0 |
0 |
Kısa Sınav Hazırlığı |
0 |
0 |
0 |
TOPLAM |
43 |
0 |
151 |
|
Genel Toplam |
151 |
|
|
Toplam İş Yükü / 25.5 |
5,9 |
|
|
Dersin AKTS(ECTS) Kredisi |
6,0 |
|